-
۱
مقدمه
21 بخش اول: نقش عقل در استنباط احکام شرعی
19 درس اول: شریعت، فقه و اجتهاد
25 شریعت
27 فقه
27 احکام ظاهری و احکام واقعی؛ فقه و شریعت
30 اجتهاد
31 منبع، سند و مبنای اجتهاد
32 درس دوم: چیستی عقل
37 چیستی عقل
40 1.تعریف لغوی
40 2.عقل در قرآن کریم
41 3.عقل در آیینه روایات
42 4.تعریف عقل در علوم اسلامی
44 5.عقل در دانش فقه
44 درس سوم: درباره عقل
49 تقسیمات عقل
49 آثار عقل
53 حسن و قبح افعال
56 عقل؛ از درک کردن تا حکم کردن
59 درس چهارم: کاربرد شناسی عقل در فقه؛ کاربرد استقلالی
63 چیستی قانون ملازمه
66 چیستی عقل در قانون ملازمه
67 منظور از «حُکم» در قانون ملازمه
69 1.منظور از حکم در عقد موضوعِ مستقلات عقلیه
70 2.منظور از حکم در عقد موضوعِ غیر مستقلات عقلیه
71 دلیل های اثبات قانون ملازمه
71 1.اثبات عقلی قانون ملازمه
72 2.اثبات نقلی قانون ملازمه
73 درس پنجم: منکران قانون ملازمه
77 دلیل اول: تمسک به قرآن کریم
77 دلیل دوم: تمسک به روایات
79 1.بررسی روایات کلی نگر
80 الف)زمینه صدور روایات
80 ب)تعارض با روایات ستایشگر عقل
81 2.بررسی روایات مصداق نگر
82 الف)تخصیص حکم عقل
83 ب)نفی ناسازگاری قانون ملازمه و روایت ابان
83 دلیل سوم: سست انگاری دلیل عقل
83 عدم قرار در کلمات مخالفان قانون ملازمه
87 درس ششم: دشواری های قانون ملازمه
91 دشواری کاربرد قانون ملازمه در حیطه غیر مستقلات عقلیه
91 دشواری های کاربرد قانون ملازمه در حیطه مستقلات عقلیه
93 دشوای اول: فقدان صغرا برای قانون ملازمه
93 بررسی دشواری اول
94 دشواری دوم: خطا خیزی در مقام تطبیق
102 بررسی دشواری دوم
102 دشواری سوم: سودمد نبودن یافته های عقل با توجه به گستردگی کتاب و سنت
102 بررسی دشواری سوم
102 درس هفتم: کاربرد های غیر استقلالی1(کاربرد ابزاری عقل)
105 کاربرد ابزاری عقل
106 1.کارکرد ابزاریِ تثبیت سند(حجت سنج)
107 الف)اثبات شرع و شارع توسط عقل
107 ب)نقش عقل در اثبات حجیت قطع و خبر واحد و
108 2.کارکردِ ابزاریِ تفسیر(ظهور سنج)
110 الف)تفسیر متن ادله ملفوظ
110 ب)تعمیم یا تخصیص برخی ادله مفلوظ
112 ج)مفهوم گرفتن از ادله ملفوظ
112 د)برهان سازی
113 3.کارکرد ابزاریِ سندسنج
114 4.کارکرد ابزاریِ رجحان سنج در تعارض
114 برهان های پراکنده
115 درس هشتم: کاربرد های غیر استقلالی 2(کاربرد تسبیبی و کاربرد ترخیصی_تأمینی عقل)
117 کاربرد تسبیبی
117 کارکرد ترخیصی_تأمینی
118 1.چیستی اباحه
119 2.حکم ترخیصی_تأمینیِ عقل؛ موافقان و مخالفان
121 تبیین نظریه احتیاط و حق الطاعه
122 تبیین نظریه مشهور(قاعده قبح عقاب بلابیان)
123 بخش دوم: نقش عرف در استباط احکام شرعی
درس نهم: چیستی عرف
129 «عرف» در لغت
129 «عرف» در اصطلاح
131 بررسی سه معنای عرف
134 1.عرف به معنای مردم سیره مند
134 2.عرف به معنای مردم خردمند
134 3.عرف به معنای سیره و سلوک مستمر مردم در قول و فعل و ترک
135 بازگشت سه معنای عرف به یک معنا
135 کاوشی در مؤلفه های معنایی عرف
136 تفسیر نهایی عرف
138 خاستگاه عرف
139 تقسیمات عرف
139 1.عرف آشنای مسامحه گر و عرف آشنای دقیق
139 2.عرف کارشناس و عرف غیر کارشناس
140 3.عرف مفهومی و عرف تطبیقی
141 درس دهم: عرف و مفاهیم همسو
143 عادت
143 نسبت میان عرف و عادت
144 اجماع
145 نسبت بین اجماع و عرف
146 قانون و نسبت آن با عرف
146 بنای عقلا
147 مبادی بنای عقلا
147 1.بنای عقلا در قضایای ذاتی
148 نقد دیدگاه محقق اصفهانی و مهدی حائری یزدی
149 نتیجه نهایی
151 2.بنای عقلا بما هم عقلا
151 3.بنای عقلا لا بما هم عقلا
152 نسبت میان عرف و بنای عقلا
152 درس یازدهم: کاربرد استقلالی عرف(مبناکاوی)
155 کارکرد شناسی عرف
155 1.منبع انگاری عرف برای شریعت
156 2.سند انگاری عرف برای دانش فقه
160 مبانی بحث
161 کدام عرف؟
162 دیدگاه ها
163 1.دیدگاه مشهور شیعه(نفی سندیت عرف)
163 2.دیدگاه غیر مشهور در شیعه
163 3.دیدگاه اهل تسنن
164 درس دوازدهم: کارکرد سندی عرف؛ نقل و نقد استدلال ها
167 آیات قرآن کریم
167 آیه اول
167 نقد
167 آیه دوم
168 نقد
169 روایات
172 روایت اول
172 نقد..172
روایت دوم
174 نقد
174 عقل
176 نقد دلیل عقل
177 درس سیزدهم: کاربرد ابزاری عرف در فهم مفردات و ترکیب ها
181 مفهوم شناسی
181 دلیل مرجعیت عرف
182 ورود شارع به حوزه معنا دهی مفردات و ترکیبات
182 تحلیل ورود شارع
183 1.روش تعبدی و حصرگرا
183 2.روش عرفی انگار
183 نمونه اول: تعریف کلمه مرض
184 نمونه دوم: مکیل و موزون
185 3.داوری بین دو روش
187 گستره اعتبار تعریف شارع از مفردات
188 مخالفت با این کارکرد عرف
189 1.رقیب سازی برای عرف با چند نقض نما
189 بررسی
190 2.ادعای ناکار آمدی عرف
191 نقد
192 الف)عدم تقابل عناصر شماری با ایکال به عرف
192 ب)روش اثبات دخیل بودن یا دخیل نبودن هر عنصر
192 درس چهاردهم: کارکرد عرف در فهم درون متنی مفردات و تطبیق مفاهیم عرفی بر مصادیق
195 1.کارکرد عرف در فهم درون متنی مفردات
195 گونه شناسی کاربرد عرف در فهم درون متنی مفردات
197 الف)تنقیح مناط، الغای خصوصیت و اولویت عرفی(گستراندن معنا)
197 ب)تخصیص، تقیید و عدم انعقاد اطلاق(محدود دیدن معنا)
199 ج)مناسبات بین حکم و موضوع
201 د)عمل نکردن به دلیل در پی تغییرات عرف
202 2.مرجعیت عرف در تطبیق مفاهیم عرفی بر مصادیق
203 گونه شناسی موضوعات احکام و مرجعیت عرف در تطبیق
204 درس پانزدهم: کارکرد عرف در تنافی ادله و کارکردهای دیگر
209 عرف و تعارض دو دلیل
210 1.عرف و تعارض مستقر(مرجعیت در تشخیص)
210 2.عرف و تعارض بدوی
210 الف)مرجعیت در تشخیص تعارض
210 ب)مرجعیت در جمع عرفی
211 ج)عرف و تضیق ذاتی برخی ادله
211 عرف و تنافی های دیگر
213 کارکرد های دیگر عرف
214 1.مصداق سازی و مصداق زدایی عرف برای موضوعات و متعلقات ادله
214 2.عرف و قانون گذاری
215 الف)کارکرد عرف در معاملات و نفی یک توهم
215 ب)عرف و بایسته های حاکم بر بیان قانون
216 درس شانزدهم: موضوع شناسی؛ فقیه یا غیر فقیه؟
219 موضوع، متعلق، مصداق و حکم
219 ویژگی های موضوعی و متعلق حکم
221 گونه شناسی موضوع احکام شرعی
222 1.موضوعات مخترّع شرع
225 2.موضوعات مستنبّطه
225 مصداق در حکم قضایی و ولایی و حکومی
226 مصداق های کلی اجتهادبُنیان
227 مفاهیم یا مصادیق تعبد محور
228 کتابنامه
231 منابع عربی
231 منابع فارسی
238
