مهدویت و موعودگرایی (1396)
جلسه 8- در تاریخ ۱۳ بهمن ۱۳۹۶
چکیده نکات
نحوه ارائه حکومت جهانی مهدوی
مهدویت و موعودگرایی
جلسه هشتم
موضوع: نحوه ارائه حکومت جهانی مهدوی
بسم الله الرحمن الرحیم
الحمد لله رب العالمین و صلی الله علی محمد و آله الطاهرین
در آخرین آیه از سوره مبارکه تبارک چنین آمده :
قُلْ أَرَأَيْتُمْ إِنْ أَصْبَحَ مَاؤُكُمْ غَوْرًا فَمَنْ يَأْتِيكُمْ بِمَاءٍ مَعِينٍ
بگو: چه تصوّر میکنید؟ اگر آب (که مایه زندگانی) شما (است) همه به زمین فرو رود (جز خدا) کیست که باز آب روان و گوارا برای شما پدید آرد؟
در برخی تفاسیر آمده که این آیه درباره مهدی و حکومت مهدی علیه السلام آمده است .
و مراد از آب گوارا حکومت مهدوی است؛از امام باقر علیه السلام در تفسیر این آیه روایت شده است که :
- هَذِهِ نَزَلَتْ فِی الْقَائِمِ (عجل الله تعالی فرجه الشریف) یَقُولُ إِنْ أَصْبَحَ إِمَامُکُمْ غَائِباً عَنْکُمْ لَا تَدْرُونَ أَیْنَ هُوَ فَمَنْ یَأْتِیکُمْ بِإِمَامٍ ظَاهِرٍ یَأْتِیکُمْ بِأَخْبَارِ السَّمَاءِ وَ الْأَرْضِ وَ حَلَالِ اللَّهِ جَلَّوَعَزَّ وَ حَرَامِهِ ثُمَّ قَالَ وَ اللَّهِ مَا جَاءَ تَأْوِیلُ الْآیَه وَ لَا بُدَّ أَنْ یَجِیءَ تَأْوِیلُهَا.
از امام باقر (علیه السلام) در تفسیر سخن خدای عزّوجلّ: قُلْ أَ رَأَیْتُمْ إِنْ أَصْبَحَ ماؤُکُمْ غَوْراً فَمَنْ یَأْتِیکُمْ بِماءٍ مَعِینٍ روایت شده است که فرمود: «این آیه دربارهی امام غائب (نازل شده است که میفرماید: اگر امام شما، از شما غائب شود و ندانید که او کجاست، کیست که امام ظاهری برای شما بیاورد تا اخبار آسمان و زمین و حلال و خدا و حرام او را برای شما بیان کند»؟ سپس فرمود: به خدا تأویل این آیه نیامده است و به ناچار باید بیاید.
طبعا باید ببینیم که آب چه ویژگی هایی دارد و طبعا حکومت مهدی هم همان ویژگی ها را هم دارد.
و در واقع خود حضرت اوصافی دارد که در حکومتش متجلی می شود.
من ترجیح می دهم که اوصاف امام عصر را بشماریم و بررسی کنیم مخصوصا اوصافی که در ارتباط با حکومت حضرت است .
اوصافی که برونداد آن در حکومت مهدوی است...
رفتار قرآن با پدیده آب متفاوت از خاک یا نان و یا سایر پدیده هاست ؛ قرآن 63مرتبه از آب یاد می کند.
یکی از مواردی که از آب یاد می کند، این است: و جعلنا من الماء کل شی ء حی؛
یک مصداق این آیه میتواند آب ظاهری باشد
یک مصداق آن می تواند حکومت مهدوی باشد
یک مصداق آن می تواند تلاش پیامبر عظیم الشان باشد
چون در جای دیگر می فرماید:
يا أَيُّهَا الَّذينَ آمَنُوا استَجيبوا لِلَّهِ وَلِلرَّسولِ إِذا دَعاكُم لِما يُحييكُم وَاعلَموا أَنَّ اللَّهَ يَحولُ بَينَ المَرءِ وَقَلبِهِ وَأَنَّهُ إِلَيهِ تُحشَرونَ
ای کسانی که ایمان آوردهاید! دعوت خدا و پیامبر را اجابت کنید هنگامی که شما را به سوی چیزی میخواند که شما را حیات میبخشد! و بدانید خداوند میان انسان و قلب او حایل میشود، و همه شما (در قیامت) نزد او گردآوری میشوید!
از طرفی می فرماید: ما از آب هر چیز را زنده قرار دادیم و از طرفی هم می فرماید: هر چه از رسول به سوی شما آمده اگر اجابت کنید همانامایه حیات شماست.
پس معلوم می شود که دعوت پیامبر هم آب است ؛ حکومت مهدوی هم آب گوارا است . اگر انسان ها ساعتها فکر می کردند که یک وصف گویا و جامع برای حکومت مهدوی پیدا کنند به این زیبایی و رسایی نمی توانستند که عبارتی به کار ببرند که جامع تمام مقاصد و معانی باشد.
در یک روایتی امام صادق علیه السلام می فرمایند: المهدی سمح بالمال؛ شدید علی العمّال؛ رحیم بالمساکین ؛یستشیر المهدی باصحابه .
مهدی بخشنده است؛ سخت گیر است بر کارگزاران؛ و مهربان است نسبت به مسکینان...
صفت چهارمی که امام صادق برای حضرت بیان می کنند این است که حضرت از اصحابش مشورت می خواهد.
سوال می شود مگر می شود یک فرد معصوم از غیر معصوم مشورت بگیرد؟
در جواب باید گفت اولا مشورت مختص امام مهدی علیه السلام نیست؛ ما داریم که پیامبر هم مشورت می کردند براساس و شاورهم فی الامر و یا طبق این آیه که: وامرهم شوری بینهم ...
این که آیا این مشورت یک شکل تشریفاتی بوده یا نه ....باید گفت که در صدر اسلام در واقع یک امر واقعی بوده مثلا در جنگ احد پیامبر مشورت می گیرند و آن داستان ها هم اتفاق می افتد که در واقع به ضرر پیامبر منتهی می شود.
اما د رادامه آیه هست که : فاذا عزمت فتوکل علی الله ...
که هر وقت تصمیم گرفتی به خدا توکل کن
عزمت مربوط به مرحله بعد مشورت است .
حالا که گزینه انتخاب شد، حالا عزم خود را جزم کن و کار را انجام ده .
این که جنگ کجا باشد چگونه باشد و کی باشد ؛ این که داخل مدینه یا خارج مدینه باشد ...
مشورت باید انجام شود و بعد توکل ...
سوال این است که آیا پیامبر از این مشورت ها استفاده علمی می کند؟
یا انگیزه ها ی جانبی دارد مثل رشد دادن به اطرافیان یا نشان دادن یک الگوی مشورتی و فاصله گرفتن از استبداد که بعدیها بگویند وقتی پیامبر مشورت می کند ما مشورت نکنیم؟!
ممکن است واقعا حضرات معصومین علیهم السلام در شیوه های اجرایی در موضوعات خارجی مشورت می کردند و از مشورت هم استفاده می کردند. ممکن است بعدا نیاز به ترمیم داشته باشد.
یک نکته این که : ما در بحث نقدباید دقت کنیم که ما معمولا نقد را به معنی اشکال گرفتن و رد کردن معنا می کنیم.در زبان فارسی نقد به این معنا به کار می رود یعنی وقتی می گوییم ما فلانی را نقد می کنیم یعنی از او ایراد می گیریم و در واقع او را رد می کنیم از کار او اشکال می گیریم.
اما نقد در معنای عربی به معنی سوال و بررسی است.ما وقتی می گوییم می خواهیم او را نقد کنیم به این معناست که می خواهیم کار او بررسی کنیم.
معصوم می تواند نقد به معنای بررسی کردن و سوال کردن شود اما این که کسی اشکال کند و رد کند و قبول نکند؛
اگر جایی معصوم تصمیم بگیرد و کاری را انجام دهد این بحث مطرح است که می توان نقد عربی از او داشت که بررسی شود که چرا امام علیه السلام این کار را انجام د ادند اما این که بر کار امام علیه السلام نقد فارسی به معنی انتقاد انجام شود البته که کار صحیحی نیست زیرا هر چه باشد امام علیه السلام معصوم است و کار او بری از عیب و خطاست و نیاز نیست ما با منفی نگری از امام عیب و ایرادی بگیریم.
فایل pdf کلیک کنید
چکیده نکات
نحوه ارائه حکومت جهانی مهدوی
نظر شما