• در تاریخ ۰۳ آذر ۱۴۰۳
• ساعت ۰۰:۰۱

ظرفیت‌های فقه برای پاسخگویی به مسائل نوپیدا چیست؟ خداوند گستره شریعت را سایه افکن بر بیشتر شئون بشری، قرار داده است، از این رو نظام مندی و هماهنگی از لوازم ضرور آن است. متصدیان استنباط برای کشف این شریعت نظام‌مند، حتی الامکان، باید تلاش کنند نه آنکه در جستجوی عذری موجه نزد خداوند باشند. برای کشف شریعت باید از ادله اربعه بهره گرفت، در عین حال دنیای معاصر، مسائلی نوپیدا به وجود آورده که به راحتی مصداقی از عمومات، اطلاقات و قواعد کهن نیست، از این رو باید به ظرفیت‌های نهفته در فقه توجه کرد تا به کشفی کارآمد رسید، برخی از این ظرفیت‌ها عبارتند از عقل، نصوص قرآنی و روایی عام و قاعده ساز. در میان برخی از منبع واره انگاشته شده‌ها ظرفیت‌هایی است که با تکیه به منابع استنباط، شکوفا می‌شود. مانند عرف و مصلحت که در برخی از تجسدهایشان به یک یا چند منبع استنباط برگشت می کنند. برخی از نصوص هستند که ظرفیت تفسیری برای نصوص مبین شریعت دارند، مانند نصوص مبین مقاصد. شکوفایی این نیروهای نهفته در کنار نظام وار دیدن شریعت، دانش فقه را پاسخگو به مسائل دنیای معاصر خواهد کرد، بدون آنکه نیاز به خروج از ضوابط إجتهاد باشد. نظام استنباط قابل ترمیم، تکمیل و توسیع است.