شرائط جریان قاعده‌ی«الحاکم ولی الممتنع»
2 نکته: 1. شرائط تابعی از اقتضائات بیرونی است. 2. اصل عدم ولایت یا اصول دیگر؟
شرط اول: احراز امتناع - این شرط، شرط موضوع است(عقدالوضع)
مصداق شناسی امتناع مهم است. تعیناتی پیش می‌آید که ثبوتا یا اثباتا نامعلوم است.
نهاد و ابزارهای تشخیص این شرط مسلّم است لکن گاه وضعیتی پیش می‌آید که در حکم امتناع است در این جا می‌توان گفت: الحاکم ولی الممتنع و من بحکمه.
شرط دوم: اجبار قبل از اعمال اختیار از سوی حاکم.

اعلم و افضل بودن قاضی در سیستم های قضایی متمرکز
مسئولیت حاکمیت در مراعات ترتیب
اقتضای خطیر بودن امر قضا، مجتهد بودن قاضی نیست بلکه افضل بودن او است.
پایه بودن نامه امام علیه السلام به مالک اشتر در اینباره
مسئله هفتم : حجت معیار برای قاضی در سیستم قضاوت متمرکز (براساس قانون)

داوری بین دو برداشت :
برداشت اعتبار اجتهاد در قاضی از مقبوله ابن حنظله و برداشت عدم اعتبار
سه اشکال بر برداشت اعتبار
برخی ادله و مناسبات دال بر عدم اعتبار اجتهاد مصطلح در قاضی
بیان چهار دلیل
نقد کلام محقق نایینی
نامه امام به مالک اشتر و...