ابهام در لفظ اصول دین و مبادی استنباط - شمول مورد معاد و امامت - امامت از اصول دین در کلام و از اصول مذهب در فقه
موضوع و مصداق باید جدا شود. حکم قضایی و حکومی از فتوا جدا شود.
و اشتباه - یا کالاشتباه- صاحب عروه در این باره - تعیین موضوع و متعلق با فقیه و کارشناس - تعیین مصداق با غیر فقیه
طرح یک ابهام و پاسخ توجیهی:
اگر مثل رأی فقیه در اصول فقه معتبر نیست پس نتیجه برخاسته از آن چطور تقلیدی است؟!

پاسخ به سوالات مطرح شده - تعلیقه ها نسبت به استثنا برخی تبّین علمی دارند و برخی اعم - کلام صاحب عروه نسبت به حکم ولایی با صراحت در صوم - عدم جواز نقض حکم قضایی و ولایی ارسال مسلم است.
اشاره به کلام مرحوم سید احمدخوانساری - ایشان حکم قاضی در احکام را فتوا می‌داند.
بیان کلام صاحب جواهر در تبین خلاف که صراحت به اعم دارد.

دانشگاه رضوی مشهد
توضیح در اطراف نهاد فتوا، حکم حکومی، فتوای اجتماعی و حکم قضایی
اشتباه فراگیر در تفسیر حکم حکومی در چند دهه اخیر
5-2. شرایط قاضی براساس مبانی تکملة المنهاج
محقق خویی مجموعا به یازده شرط در قاضی معتقد است
بلوغ، عقل، ایمان، طیب مولد، اجتهاد، حریت، کتابت، عدالت،رشد، ذکورت و اعلمیت از شروطی است که محقق خویی به آنها اشاره میکند

پاسخ به چند سؤال - دفاع از تقسیم حکم به الاهی و غیر - اشاذه به دو قسم ثانوی به اعتبار طبیعت صادق بر فعل و به اعتبار مکلف.
وجه تسمیه حکم حکومی به حکومی و غیر الاهی - تعریف حکم قضایی: حکم صادر از شخص به عنوان قضا. ماهیت حکم حکومی و قضایی در لبّ و حقیقت یکی می‌باشد و تفاوت در جهت صدور است. حکم ولایی حکم اشخاصِ صاحب ولایت است نه از جهت قضا و نه از جهت حکومت و سیاست. خلط حکم حکومی با فتوای اجتماعی - در فقه اصطلاح (حکم حکومی) نیامده است آن چه آمده است: حکم الحاکم یا تعبیری شبیه به این است.