ماهیت انتخاب رهبر یا شورای رهبری نه توکیل است و نه تولیت، زیرا شئونی که رهبری دارد (افتاء، قضا، اصدار حکم حکومی و تدبیر در حوزه‌ای که به او مربوط است) را انتخاب کنندگان ندارند تا به وی اعطا کنند این شئون با احراز شرائط، از سوی شارع به رهبری داده می‌شود.
کارکرد این انتخاب دو چیز است: فعلیت پیدا کردن شئون مزبور برای اعمال در منتخَب و سلب آن از دیگران.
ادله این کارکرد می‌تواند: ضرورت،جلوگیری از هرج و مرج، اختلال نظام، لزوم اقامه نظام مطلوب و حسن است.

کارکردهای انتخابات در سطوح مختلف. انتخابات کارکردهای متنوع دارد: 1. توکیل یا ماهیت مستقل
گفتگو از گزاره ولایت عالمان عادل عاقل و جمع بین انتخابات و این نوع ولایت در حکومت‌های عذفی و غیر دینی.
وجود 2 انتخابات در حکومت های دینی 1. انتخابات کارگزاران توسط مردم برای اداره امور آنها که ماهیت آن بحث شد.
2. انتخاب فقیه یا شورای فقهی توسط مردم یا نخبگان که نه ماهیت وکالت دارد و نه تولیت.
شئون فقیه را قانون گذار (شارع) می‌دهد نه انتخاب کنندگان. (توضیح مطلب)

توجیه مشروعیت حکومت اکثریت بر اقلیت - اصرار مردم بر عدم اجرای حکم شرعی گاه تکلیف دیگری را برای حاکمیت رقم می‌زند.
تعیین زمان برای تصدی کارگزاران و فقیه یا شورای واقع در رأس هرم.
تعیین نهاد ناظر و ارزیاب برای متصدیان و رهبر یا شورای رهبری دلیل این تعیین لزوم مهار قدرت و مسئولیت پاسخگویی در مقابل قدرت است.
البته بنابر مبنای نصب و شبه آن مجالی برای تعیین زمان نیست.
بنابر مبنای صحیح تعیین زمان و تعیین نهاد ناظر لازم است لکن حدود آن را اقتضاءات تعیین می‌کند. قاعدتاً نباید کوتاه و طولانی مدت باشد.
تکرار انتخاب محدودیت ندارد.استناد به کلام امیر حکمت و بیان در این باره(خطبه 216 نهج البلاغه،صبحی صالح)

راه حل مشکلات انتخابات: 1. گاه شرکت نکردن مردم یا حتی جمعی از ایشان برخاسته از رضایت و آسودگی خطر است و گفته شد: آن چه میزان است رضایت و اذن مردم است نه رأی آن ها 2. رأی دادن بر اساس تبلیغات غیر واقعی لطمه به اعتبار رأی نمی‌زند 3. بالاخره گزینه انتخاب، خیر الطرق المیسره است نه بیشتر 4. اقتضای تسلط الناس علی امورهم را باید در نظر گرفت 5. صلحت ملزمه را باید در نظر گرفت و مصلحت در مراجعه به آرای مردم است 6. برای جابجایی نسل ها و سلیقه ها باید سیستم تعریف کرد نه این که اصل انتخابات را زیر سوال برد 7. انتخابات می‌تواند تک مرحله ای یا دو مرحلع ای باشد.
اشکال اندیشه نصب: تعدد حاکم چه می‌شود؟
پاسخ های داده شده کافی نیست. بیان فرآیند اجرای نظریه ولایت و نظارت