header

خارج فقه القضا (1400-1401) - جلسه

نمی‌توان از سویی قایل به انقلاب (ذوالید را مدعی و طرف مقابل را منکر قرار دادن) شد و ذوالید را خلع ید نکرد و مال را از او نگرفت.(بیان مساله و ملازمه)
نقل نقد محقق بجنوردی بر عراقی به قرار ذیل: وقتی ید اماره و استصحاب اصل عملی است باید ید مقدم بر استصحاب باشد پس نباید ذوالید خلع ید شود.
نقد نقد محقق بجنوردی: محقق عراقی بدان نکته توجه دارد لکن می‌فرماید: وقتی انقلاب را می‌پذیرید باید به لازم آن هم پای بند باشید.البته مطلق گرایی های موجود در کلمات قابل نقد است.مثلا قول به تقدم ید به طور مطلق بر استصحاب یا تقدم استصحاب مطلقا بر ید مشکل دارد.(توضیح)

خارج فقه القضا (1400-1401) - جلسه

ادب مواجهه، جدل و رد در قرآن کریم
قرآن کیمیا است
آموزش قرآن دو قسم است :
مستقیم و غیر مستقیم
آموزش غیر مستقیم آن در آیات جدال نیز هست :
قل لا تسالون عما اجرمنا و لا نسال عما تعملون
قال انی لعملکم من القالین
و ان کذبوک فقل لی عملی و لکم عملکم انتم بریئون مما اعمل و انا بری مما تعملون
در مواجهه و رد باید :
1. کلام طرف کاملا دیده شود. بلکه سایر موضع گیری ها و کلمات دیگر طرف هم دیده شود. (نظام حلقوی و هرمی)
2. نیت خوانی نشود. پای حدس به میان نیاید هرچند توجیه با رد هم نباید باشد.
3. نوشته و فعل شخص نقد شود نه خود شخص (به آیات فوق توجه شود)
4. سهمی از تتبع، فهم و تحقیق برای طرف قائل باشد. "خود حق انگاری علی الاطلاق " نباشد.
5. از تعابیر تند که در قدیم رایج بوده پرهیز شود.
ادامه کلام در رتبه بندی امارات
اشکال بر کسانی که قائل اند با اقرار ذو الید، مدعی منکر و ذو الید مدعی میشود با این همه ذو الید را خلع ید نمیکنند تنها به این دلیل که انقلاب مزبور مجوز خلع ید نیست.
خلع ید دلیل میخواهد و چنین دلیلی در مقام، وجود ندارد.

خارج فقه القضا (1400-1401) - جلسه

نکاتی راجع به گستره اعتبار اقرار - لزوم توجه به شخصیت واقعی مقرّ - تشکیل پرونده شخصیت از مقدمات واجبِ حکم به قسط و عدل است.
نقد محقق نایینی در اطلاق گرایی نسبت به اقرار - وی معتقد است مقرّ مواخَذ به اقرارش می‌شود حتی در فرض علم به کذب اقرار.
لذا در فرض اقرار ذوالید هر چند توضیح بدهد که خریده است، دعوا منقلب می‌شود(ذوالید مدّعی به حساب می‌آید و مدّعی، منکر به حساب می‌آید)
محقق نایینی جواب کسانی را می‌دهد که می‌گویند: با علم یا بینه بر این مال که سابقاً مال دیگری بوده است دعوا منقلب نمی‌شود پس چرا با اقرار دعوا منقلب می‌شود؟ اقراری که در امتدادش گفته شده: مال به من منتقل شده است. نقض محقق نایینی به دو اقرار نسبت به یک عین برای دو نفر.

خارج فقه القضا (1400-1401) - جلسه

پاسخ به چند سوال- دادگاه حکم به بطلان نمی‌کند بلکه حکم بر اعلام بطلان قرارداد می‌دهد.
در تعارض ید و اقرار،اقرار مقدم است چون اقرار دلیل است و ید اماره قضایی. و اگر اقرار در ادامه ضدش تبدیل شود: مثلا گفته شود: جنس مالِ مدعی بوده ولی من خریدم در اینجا مدعی منکر و ذوالید مدعی می‌شود و به ادامه اقرار وی توجه نمی‌شود یا به دلیل استصحاب عدم انتقال یا به دلیل قسمت اول اقرارش
رأی تحقیق: باید دید حدّ اعتبار اقرار تا کجاست؟ آیا عقلا بر چنین اقرار هایی ترتیب اثر می‌دهند؟ البته در صورت امکان احراز اطمینان باید به اطمینان رسید.