فقه هنر (1400-1401) - جلسه
حکم الغنا فقهیا
موقعیت فقهی غنا
نسبت به حرمت غنا ادعای اجماع بلاخلاف بلکه ضرورت دینی شده است.
البته در ادعای ضرورت دینی، قدری مبالغه است.
در بسیاری از کلمات، غنا فی الجمله حرام انگاشته شده است؛ نه به طور مطلق.
در برخی کلمات غنا در قرآن یا مراثی امام حسین یا در دعا و امثال آن به شرطی که همراه با آلات موسیقی نباشد، جایز شمرده شده است.
در اینباره از جناب کلینی، سید مرتضی، شیخ صدوق و پدرش، طبرسی، محقق اردبیلی، محقق سبزواری، فیض کاشانی استثنائاتی نقل شده است.
در اینکه آیا مثل فیض کاشانی قائل بوده که غنا بماهو غنا اصلا حرام نیست و حرام مقارنات آن است، یا اینکه همراه شدن غنا با مقارنات حرام خود غنا را نیز حرام میکند، اختلاف است.
از اهل سنت فتاوای به حرمت و عدم حرمت مثل کراهت نقل شده است.
لکن احتمال اینکه منظور آنها از کراهت، حرمت باشد وجود دارد.
برخی از اهل تسنن تا یازده قول از فقهای خود راجع به غنا نقل کرده اند!
فقه هنر (1400-1401) - جلسه
به دلیل ارتباط غنا و موسیقی به مفاهیم لهو، لعب، لغو و باطل لازم است این مفاهیم تا حد امکان حکما و موضوعا روشن شود.
این مفاهیم علی رغم بسامد فقهی و شرعی مفهوما و حکما غریب مانده است.
آنچه از شیخ انصاری راجع به معنای لهو و لعب گذشت شاهد این ادعا است.
کلمات سایر فقها روشن تر نیست.
در لغت، لهو به سرگرمی به آنچه مهم نیست و اعراض از آنچه اهم است یا مهم همراه با نوعی استمرار تفسیر شده است.
لعب به معنای بازیچه و بازی هرچند استمراری در آن نباشد، معنا شده است.
لغو، بیشتر کلام بیهوده است و باطل مقابل حق به کار میرود.
فقه هنر (1400-1401) - جلسه
ادامه گزارش از مکاسب شیخ اعظم در بحث غنا
1. اشاره به مخالفت برخی چون فیض کاشانی و محقق سبزواری با حرمت اصل غنا
ظاهرا مخالفان مقارنات حرام غنا را، حرام میدانند و آنها را واسطه در ثبوت حرمت به اصل غنا نمیدانند.
2. مخالفت برخی با اصل تحقق غنا در مراثی
3. تفصیل برخی در حرمت غنا با این استدلال که ادله قرائت قرآن و ابکا و رثا اطلاق دارد. ادله حرمت غنا هم اطلاق دارد. نسبت عام و خاص من وجه است و در مجمع هر دو ساقط میشوند و به اصل جواز قائل میشویم.
نقد شیخ انصاری
ان ادلة المستحبات لا تقارن ادلة المحرمات
اشاره به قانون مهم عدم مقاومت غیر الزام در مقابل الزام
نقد محقق ایروانی بر شیخ و زیر سوال بردن این قانون