1. این بخش سوره با ذکر مبدأ شروع شد و به ذکر مبدأ تمام شد.
2. کان علی بن الحسین علیه السلام اذا قرأ مالک یوم الدین یکررها حتی کاد ان یموت.
3. ارتباط این آیه با ما قبل: از ترتیب الهی صحبت شد.تربیت هدایت تشریعی را با خود دارد و هدایت محاسبه دقیق می‌خواهد.
4. محاسبه از دو جهت دقیق است؛ 1. محاسِب خداوند است 2. از جهت نام گذاری قیامت به یوم الدین یعنی یوم قانون و آیین.
5. 4 رقم قانون و قانون گذار:الف. خشن و سخت با اجرایی سخت ب. هر دو ملایم ج. قانون سخت بودن محاسبه د. قاون سخت با محاسبه دقیق
6. با این که مالک الایام و صاحب الازمنه است گفته شده: مالک یوم الدین در قرآن در آیه 282-283 ده بار از کتابت،کاتب و عدم کتابت بحث شده است و این نشانگر اهمیت نوشتن و حساب است. احکام خداوند تعطیل ندارد لکن ترخیص دارد.
مثل جناب موسی هم کم می‌آورد.

سال اول:26 جلسه فلسفه تفسیر با بیست مبحث مرتبط از ظرفیت شناسی قرآن تا رفتارشناسی مفسران و غیر ایشان در پیوند با ثواب های وارده در روایات برای تلاوت آیات و سوره ها.
سال دوم:27 جلسه تفسیر سوره حمد با 6 بحث مرتبط از پیام سوره و بای بسمله تا مباحث کلی علوم قرآنی و فقهی بسمله.
امسال:روش تفسیر از گذشته؛1.ترتیبی بالاصالة و موضوعی فی الجمله 2. پیام های اجتماعی و معارفی قرآن
تفسیر مالک یوم الدین-دو نوع ملکیت-تصویر هر دو در مورد خداوند متعال با توجیه مناسب آن-معنای مالک یوم الدین و ترجیح قرائت ملک بر مالک-معنای دین: آیین و حساب و جزا

1. بحث فقهی(بسمله) دوباره بر می‌گردیم. لزوم تعیین آن از قبل برای هر سوره یا عدم لزوم؟
2. چینش واژه ها در قرآن اتفاقی نیست. الرحمن الرحیم هر کدام دوبار در کنار (رب العالمین) و (مالک یوم الدین) مانند و انت خیر الرازقین و انت خیر المنزلین(دعای جناب عیسی برای اطعام و جناب نوح برای پیاده شدن از کشتی)
توصیه‌ای عام در این باره - اشاره به فرق بدل و عطف بیان در ادبیات - پیام مهم سوره:
1. خط بطلان بر تفکرهای انحرافی ربّ النوع ها! تا سی هزار رب النوع یونانی داشتند؛ خدایی مخصوص برای درب خانه، پاشنه و آستانه آن و...
2. تقسیم انسان به هادین و مغضوب علیهم و ضالین
(هادین:به حق رسیدند - مغضوب علیهم: باطل را طلبیدند و به آن رسیدند - ضالین: حق را طلبیدند و به آن نرسیدند)
3. نکته اصلی سوره: روش های تربیت
* خشونت و قاطعیت * انفعال * آمیختی از هر دو * رحمت و حکمت