پرسش های درسی روزانه اصول
جلسه سی و پنجم خارج اصول فقه

کلام محقق حائری جهت اثبات کون الکل عاماً:
1. برخی مفاهیم نحوه وجودش در خارج؛ تبعی، بالغیر و لابنفسه است.
2. این مفاهیم گاه در ذهن مستقل تصور می‌شود مثل تصور ضرب بدون هیچ اضافه‌ای و گاه مثل وجودش در خارج تصور می‌شود.
3. ولی در هر دو حالِ از تصور، کلی و قید وجود ذهنی آن ملغی است و حقیقت آن در هر دو حال یکی است، هر چند تصورش بنا بر فرض دوم، متوقف بر وجود مفهوم دیگر در ذهن است.
4. این توقف و مفهوم دیگر جزیی از متصوّر نیست.
5. مثلا حقیقت ابتدا سه وجود دارد:
الف: وجود نفس الامری واقعی در خارج ب: وجود ذهنی مستقل ج: وجود ذهنی به نحو وجود خارجی.
و چنان که وجود به نحو دوم آن را جزیی و خاص نمی‌کند بلکه با تعریه از وجود ذهنی کلی است، کذلک وجود به نحو سوم.
6. این مفهوم به لحاظ اول از دو لحاظ اخیر برای "الابتدا" است و به لحاظ اخیر برای "من" ولی همه کلی است.
کلام محقق نایینی:
1. حاجت معنای حرفی بع غیر مثل ایجادی بودنش منافات با کلی بودن آن ندارد.
2. بین هر آن چه با "من" ایجاد می‌شود هیچ اختلافی نیست در حالی که بین آن چه با "من" ایجاد می‌شود غیر از آن است که با "الی" ایجاد می‌شود؛ در حالی که اگر معنی جزیی بود می‌بایست در هر استعمال "من" آن چه ایجاد می‌شود غیر از آن باشد که با استعمال دیگر ایجاد می‌شود؛ مانند غیریت زید و عمرو
3. "من" موضوعة للقدر الجامع بین موارد آن و لا نعنی بکلیة معنای حرفی مگر همین معنا.

پرسش های درسی روزانه اصول
جلسه بیست و ششم خارج اصول فقه

پاسخ به چند سوال - خلاصه: وضع تابع نیاز است و نیاز تابع وجودات موجود در خارج از وجودات جوهر، عرض و ربطی و نسبت شاید وجه ذهاب محقق رضی به علامت بودن حروف ذهاب وی به این بوده که تصور صحیحی از وجود ربطی،نسبی و حرفی نداشته است.
تطبیق مثال در زید فی الدار: وجودات: زید و دار که دال بر جوهرند - مکانیت دار از بدو مکین زید در دار که عرض است- نسبت زید به دار.
فرق حرکات با حروف. در حرکات ما بازاء در خارج نیست و این حرکات حرف قرار عرفی از اهل لسان است و لذا در زبانی هست و در زبانی نیست.
در اسناد قام به زید معنای ربطی هست که دال هم دارد...