اطلاق واژه "اسم" در قرون اولیه اسلام بر غیر آن چه در لغت و عرف رایج بوده است.
امام رضا علیه السلام:(صفة لموصوف)
کلام مرحوم طباطبایی: اسم دو اطلاق دارد:
1. اسم دال بر مسمّا 2. بر ذات مأخوذ به وصفی از اوصاف
اولی اسم الاسم است و دومی مسمّا برای آن است.
(توجیه اسم عین مسمّا است)
همچنین گفته شده: اسم دو اطلاق دارد:
1. اسم بر ذات حق با فرض تجلی و ظهور مطلق
2. اسم بر غیر ذات حق- ذواتی که ظهورات متعین حق می‌باشند.

حدیث عن الامام علی علیه السلام: ان جمیع القرآن فی باء بسم الله و انا نقطة تحت الباء.
حدیث: أن اسرار القرآن فی الفاتحة و اسرار الفاتحة فی البسمله و اسرار البسملة فی الباء و اسرا البائ فی نقطتها.
در قبال این دو حدیث دو موضع مختلف داریم: موضع انکار و موضع توجیه.
مثلا گفته شده:این دو حدیث و امثال آن از پیامبر صلی اللع علیه و آله و اصحاب او نرسیده و نا معقول است و باعث می‌شود که بیان بودن برای همگان زیر سوال برود.
اقول:جواب این استدلال سست معلوم است.
در توجیه این حدیث بیاناتی به منصه ظهور رسیده است مثلا گفته شده:
1. همه موجودات در نقطه باء جمع-که نقطه بسیطی است-است و بشر زیر نظر و سلطه نقطه باء است... .
این بیان از دو جهت اشکال دارد که در درس توضیح داده شده است.
2. باء به معنای ظهور است و اولین ظهور و تعیّن ولایت احمدی-علوی است... .
3. اگر سببیت نبود قرآن نبود و باء مبین سببیت است و آن چه به باء معنا می‌دهد باء هست و انسان کامل است که معنا و هدف می‌دهد به خلق.
اسم الله:اسم در لغت و عرف-طرح شبهه-پاسخ به شبهه

به خاطر برخی تعابیر در رابطه خداوند و خلق نباید تکفیر و تفسیق کرد. رصد برخی تعابیر از حجت معصوم در قرآن و روایات- تعبیر خلق حدود 250 مرتبه در قرآن- تعبیر بارئ به معنای خالق- تعبیر تجلی در قرآن هست لکن ربطی به خلق ندارد. در قرآن تعبیر آیت ده ها مرتبه بکار رفته است.
تعابیر نهج البلاغه: مع کل شئ لابمقارنة و غیر کل شئ لابمزایلة.
تعبیر امام صادق علیه السلام: لانه-جلّ ثنائه- علة کل شئ و لیس شئ بعلة له.
تعبیر ظهور در کلام امام علی علیه السلام: الحمد لله الذی اظهر من آثار سلطانه و جلال کبریائه ما خیر مُقَلَ العیون من عجائب قدرته(خطبه 186 فیض الاسلام).
پس می‌توان از عالم به مظهر الاهی تعبیر کرد.
حدیث: انا نقطة تحت الباء- منابع- تفاسیر این حدیث- نقد برخی از تفسیرها- تفسیر ملاصدرا و نقد آن-تفسیر خود ما از حدیث بر فرض صدور از امام علیه السلام.

پاسخ به پرسش های درس خارج تفسیر قرآن (1401-1402)
دوم آذرماه 1401