مقدمه اصول فقه (1401-1402) - جلسه
تحقیق در مساله: در تحقیق باید 1. به نقد بیان های قابل نقد گذشته پرداخت 2. رای مختار را بیان کرد و از آن دفاع نمود. فنقول:
الف- اصل و فرع وضع، تابع ضرورتی است که واضع احساس میکند تا مفاهمه صورت پذیرد و به تعداد وجوداتی که در خارج میبیند، هر چند رابط و غیر مستقل باشد باید وضع صورت دهد.
ب. واضع در وضع حروف هر چند وجودات متعدد میبیند لکن در وقت تصور شیءی عام میبیند و لفظ را برای همین وضع میکند. مثلا در وضع"فی" وجودی میبیند با حقیقت "این در آن" و لفظ "فی" را برای همین حقیقت وضع میکند و هیچ کار به خصوصیات فردی ندارد.
نتیجه این بیان امور ذیل است:
1. آن چه واضع در وضع حروف میبیند، هر چند حقیقتی مستقل است و لذا از اسم در مورد آن استفاده میکند اما این حقیقت روی دیگری هم دارد که جامع ماهوی معنای حرفی است و به این اعتبار موضوع له حرف است و آن چه قائلان به خاص بودن موضوع له بر آن تاکید داشتند از ندیدن این روی دیگر است.
2. به شدت باید از این که معنا وجود خارجی و حمل شایع پنداشته شود، پرهیز کرد.و این اشکالی است که بر قائلان به خاص بودن موضوع له وارد است.
3. در قول دوم بین استعمال و مستعمل فیه خلط شده است و آن چه خاص است استعمال است نه مستعمل فیه.