خارج فقه القضاء (1401-1402) - جلسه
اصلاح بیان از درس قبل - برخی صرف سحت بودن را دال بر ضمان نمیبینند؛ گاهی مصداق تسلیط مجان یا هبه مجان است، بله اگر به عنوان اجرت و قرارداد داده شود، ضمان هست. به مکاسب شیخ انصاری مطابق آدرس داده شده مراجعه شود. عدم دلالت فقرات روایت ملاحم و فتن بر حرمت. در آن روایت، مواردی آمده که مسلّم جایز است و مواردی که از خارج میدانیم حرام است. برخی موارد در روایت برآیند است که قابل تعلّق تکلیف نیست.
البته غلبهای محسوس در روایت ملاحم وجود دارد که فضای روایت را، فضای بیان محرمات هم میکند از این رو ما این روایت را منشأ فتوا به حرمت -هر چند علی وجه الاحتیاط الذی لایترک- میدانیم.
خلاصة الکلام: اخذ اجرت برای اذان مطلقا جایز نیست، مثل اخذ اجرت برای تعلیم قرآن که جایز نیست(هر آیه یا سورهای که باشد)
علاوه بر روایات نسبت به اذان صلات، ادعای ظهور در مباشرت هم شده است. این ظهور برای ما ثابت نیست.
نسبت به اقامه هم ادعای اولویت بر حرمت شده است به دلیل ظهور مباشرت در آن.
نقد ادعای ظهور در مباشرت.
خارج فقه القضاء (1401-1402) - جلسه
در دلالت «بغض» بر حرمت و بطلان تأمل است. در اثبات حرمت اخذ اجرت برای اذان نیازمند روایت زید بن علی نیستیم.
در اثبات حرمت اخذ اجرت برای تعلیم قرآن نیازمند هستیم. نسبت به دلالت روایت 3و 4 -که حامل واژه سحت است- از جهت اثبات حرمت و بطلان (ضمان و عدم مالکیت) اختلاف است. اکثر آن را حمل بر حرمت کردهاند و در ملکیت آن اختلاف است. شیخ انصاری منافی ملک نمیداند ولی برخی آن را ظاهر در غیر ملک میدانند.
نظر ما این است که در دلالتش بر حرمت و عدم ملک تامل است به دلیل کلام لغوی ها.
روایت 3و4 ضعف دلالت و سند دارد. روایت 5 دلالت و سند ضعیف است.
خارج فقه القضاء (1401-1402) - جلسه
روایت پنجم- مستدرک الوسائل نقل کرد- مرسله است.
روایت ششم- روایت ملاحم- دو سند دارد که یکی از آن دو معتبر است.
بررسی دلالی روایات: روایت سکونی: در مقام بیان شریعت بودن پیامبر نسبت به فقره اول احتمال مخالف وجود دارد لکن وجهی برای تردید نسبت به فقره دوم نیست. پس حرمت و بطلان را با خود دارد. البته روایت بیشتر ظهور در اذان اعلام دارد لکن به اولویت یا توسعه در واژه اتختذ شامل اذان صلاة نیز میشود.
نقد ادعای محقق خویی در مقابل حکیم. پس فتوا باید داد یا احتیاط غیر قابل رجوع(رأی نهایی استاد محترم در مساله)
نسبت به دلالت زید بن علی: بغض امام علیه السلام از عمل دلالت بر حرمت دارد و احتمال خصوصیت مورد عادتا منتفی است، هر چند فی النفس شیء.
خارج فقه القضاء (1401-1402) - جلسه
نقد ابتدایی رفتارهای فقیهان سه گانه نسبت به روایات اذان
1. نسبت به کلام محقق خویی در ارتباط با سکونی و نوفلی.
محقق حکیم و صاحب جواهر تامل دارند و محقق خویی سند را معتبر میداند. وقوع در سلسله سند تفسیر علی بن ابراهیم و وضعیت نوفلی - اختلاف در اعتبار رجال علی بن ابراهیم - ابوالفضل العباس بن محمد علوی ناشناخته است.
تردید در این همانی کتاب موجود با کتاب علی بن ابراهیم - بخشی از کتاب از ابوالجارود است.
راه اعتبار نوفلی منحصر به اعتبار رجال علی بن ابراهیم نیست. در تضعیف نوفلی وجهی مستند نیامده است الّا انه غلا فی آخر عمره ولی یک روایت آلوده به غلو ندارد.
روایت سکونی قابل اعتنا و افتا است. مرسله صدوق هر چند اعتبار مرسلات صدوق اختلاف است لکن روایت سند دیگری دارد که معتبر است این روایت نیز معتبر است.