خلاصه ای از جلسات قبل
استدلال به قاعده لاحرج برای اثبات ضمان
نقد این استدلال
پارادایم بودن نفی حرج نه قاعده بودن آن
استدلال به معتبره ابومریم برای ضمان و نقد آن
در کل از قاعده تصبیب میتوان برای ضمان نسبت به مخارج مازاد بر دیه استفاده کرد
چنانکه برای خسارت ناشی از کارافتادگی نمیتوان استناد کرد

ضمان جانی نسبت به مازاد بر دیه
قاعده تسبیب محل خلاف است
با قاعده تسبیب ضمان نسبت به خسارات از کار افتادگی ثابت نمیشود
البته در صورتی که صدق ضرر (نه عدم النفع) داشته باشد میتوان قائل به ضمان شد
تفاوت ضرر با عدم النفع
برخی تطبیقات مشتبه
اصول عقلایی تعبدی
عدم ملازمه بین عقلایی بودن و تعبدی بودن

اشکال بر تمسک به بنای عقلا بدون کار میدانی به طور کلی
ادعای بنای عقلا مشروط به کار میدانی است
مثل بررسی قوانینی که عقلا دارند که در واقع کار میدانی است
نقد برخی ادعا های فقها از بنای عقلا
تمسک به بنای عقلا در مساله مورد بحث ثابت نیست
در بعضی کشورها دولت یا برخی نهاد های عمومی بخشی از خسارات وارد بر بزه دیده را جبران میکنند
به نظر میرسد تمسک به بنای عقلا و قائل شدن به لزوم جبران خسارت بزه دیده توسط بزه کار در هر حد که باشد ناشی از خلط بین مسئولیت مدنی در اموال و مسئولیت کیفری در جرم باشد
چنانکه تمسک به لاضرر برای اثبات زمان نیز مشکل است
چه لاضرر را به معنای نفی احکام ضرری بدانیم
یا به معنای حرمت اضرار به غیر

ادله ضمان جانی نسبت به خسارات درمان مازاد بر دیه
1. بنای عقلا
این بنا توسط شارع درمورد، رد نشده است
سکوت شارع نسبت به مخارج درمان، بدین جهت است که در گذشته مخارج درمان از دیه تجاوز نمیکرده است
اصل این بنا مورد امضای شارع نیز است
درمقاله ای ما به بیان راه های تصحیح فقهی بنا های جدید عقلا پرداخته ایم
2. دلیل دوم برای ضمان جانی دلیل لاضرر است
لاضرر علاوه بر دلالت بر حرمت اضرار به غیر دلالت بر ضمان نیز میکند
این برداشت مورد اختلاف است
3. ...