مقدمه اصول فقه (1402-1403) - جلسه
توضیح وجوه و مذاهب 5 گانه در وجه دلالت صیغهی امر و جمل خبریه دالّ بر انشاء بر وجوب - وجه تمسک به بنای عقلا - بیان مدرسه محقق نایینی در دلالت صیغه امر و جمل خبریه در ارتباط با دلالت عقل بر وجوب
نظریه تحقیق همان وجه اول است که ظهور لفظ صیغه و جمل خبریه بر وجوب باشد به دلالت مجازی - مهم صحن شریعت است ما کار با لغت و عرف عرب نداریم - نقد بیان مدرسه محقق نایینی در تمسک به عقل.
مقدمه اصول فقه (1402-1403) - جلسه
ما یظهر عند نهایة الشوط - رأی اول مطبوع و قابل قبول است در برخی موارد نه همه موارد.آن جا که معنا واقعاً واحد است حقیقی است و داعی امری خارج از معنا است و معنای حقیقی را میتوان اراده کرد.
اما در برخی موارد مثل استعمال صیغه در تعجیز و تهدید پیاده نمیشود به این که گفته شود صیغه در این موارد «لانشاء الطلب حقیقة» هست لکن به داعی کذا اصلاً انشاء طلب نیست بلکه ظاهر صیغه اظهار طلب است لکن طلبی در کار نیست.
پس در این موارد نظر دوم صحیح باشد هر چند نظر سوم مطلاقا قابل قبول نیست.فتأمل.
1-2-2. مفاد صیغه: ان الصیغة حقیقیة فی الوجوب - اقوال - لایبعد کونها حقیقیة فی الوجوب به دلیل: 1. تبادر
مقدمه اصول فقه (1402-1403) - جلسه
در تفکیک معنا از داعی سه نظر وجود دارد:
1. نظر محقق خراسانی و غیره که معنا واحد است(معنای حقیقی) مجاز وجود ندارد و دواعی مختلف است.کلام محقق مظفر در مساله - تحلیل مرحوم مظفر این است که خلط بین مفهوم و مصداق شده است. مفهوم واحد است و مصداق متعدد است.مفهوم صیغه به حمل اولی انشاء طلب است و به حمل شایع تهدید و غیره است.
2. معنای حقیقی واحد است و دواعی معنای مجازی است.صیغه امر برای انشای طلب به داعی بعث است. انشای طلب در معنای مجازی نیز هست. معنای حقیقی واحد و معنای مجازی متعدد است.
3. معنای حقیقی واحد و دواعی هر کدام معنا مجازی است و قدر مشترکی بین معنای حقیقی و مجازی نیست.پس همزه برای تهدید یا تعجیز میآید و در آن انشای طلب لحاظ نشده است.
داوری نظر اول،اندیشهای برقرار و مطبوع است لکن گاه به مشکل بر میخورد.
و حلّ مشکل به این است که دو مذهب اول را بپذیریم به تفاوت موارد.
مقدمه اصول فقه (1402-1403) - جلسه
در جمل خبریه حکایت و کشف است و در جمل انشایی ایجاد است.
استناد این تفاوت به وضع از سوی محقق ایروانی - فصل دوم از مقصد اول گفتگو از صیغه امر - طرح 9 مبحث از صیغهی امر جای خالی برخی مباحث مثل تعیین مخاطب صیغه در واجبات نظامیه.
1.2. معانی صیغة الامر و دواعی استعمالاتها.