فقه العروة- اجتهاد، تقلید، مرجعیت و زعامت (1404-1405) - جلسه
یادکرد از اقتراح مرتبط با مساله 48 و 58 و 69
کلام سید:
1. یجب علی الناقل الخطأ الاعلام
2. یجب علی المجتهد الاعلام لو اخطأ فی نقل رایه
3. لایجب علی ناقل رأی لو تبدل رأی المجتهد و ان کان احوط
4. لایجب علی المجتهد اعلام عدوله لو کان عدوله من صعوبة و احتیاط الی السهولة و الّا فوجوب الاعلام لایخلو من قوة.
مساله 59 در تعارض:
1. نقلان
2. بینتان
3. نقل با سماع از خود مجتهد
4. سماع با ما فی الرسالة
5. نقل با ما فی الرسالة
فقه العروة- اجتهاد، تقلید، مرجعیت و زعامت (1404-1405) - جلسه
ادامه صور متصور در نقض حکم قضایی - اقتراح نسبت به مساله 57:
جواز نقض در صورت قطع به خلاف در برآیند یا فرآیند مگر مفسده ای بر نقض مترتب باشد.
مساله 58: حکم تبدل رای مجتهد و وظیفه ناقل.
فقه العروة- اجتهاد، تقلید، مرجعیت و زعامت (1403-1404) - جلسه
نسبت به مستثنیات لاتعاد باید نظر مجتهد دوم را دیدکه بقا را جایز می داند یا نه؟
اگر نمی داند احتیاط را ترک نکند - نسبت به احکام وضعی نیز تابع نظر مجتهد دوم باشد و نقد آن.
تعلیقه دیگر: امر به احتیاط اگر حرج نبود و نقد آن.
2. تعلیقه شیخ هاشم آملی: معیار مجتهد دوم در غیر نماز و در نماز نسبت به مستثنیات لاتعاد
نقول: تحلیل این تعلیقه. به تقلید ظریقی نکاه کرده و اقتضای قواعد را دیده است.
3. تعلیقه آقای سیستانی: موافقت با سید در فتوا لکن احتیاط در اقتصار بر اکتفا در اعمالی جهل قصوری در آن موارد معفو است مانند: ... و اما آن چه حتی جهل قصوری ضرر می زند اکتفا به فتوای مجتهد اول نکند.
خصوصیت این تعلیقه
فقه العروة- اجتهاد، تقلید، مرجعیت و زعامت (1403-1404) - جلسه
نقد و تحقیق در مسائل ثلاث( 48 و 58 و 69)
1. هر سه مساله را باید بر اساس قواعد عام تحلیل نمود.
2. در تحلیل و تحقیق مسائل سه گانه باید به چند قاعده و نکته توجه نمود:
ارشاد جاهل - اغرای به جهل - تسبیب به فعل حرام یا مبغوض توسط غیر - حدود ضمان مالی - حد اختیار فقیه در نقل نظر
3. ان قلت: مفروض کلام سید یزدی خارج از فرض این قواعد است؟ قلت: اگر چه این اشکال نسبت به برخی موضوعات صحیح است، مثلا مرحوم سید درصدد بحث اثبات یا نفی ضمان نیست لکن نسبت به برخی قواعد و موضوعات دیگر مثل فرض اغراء و تسبیب و عدم این ها یا ارشاد جاهل و عدم آن، خارج از مفروض ماتن نیست.
4. مساله مسئولیت فقیه در ابراز رأی و امانت دار بودن وی را باید جدی گرفت. فقیه موظف است آن چه را از ادله به دست آورده بدون کم و کاست در اختیار مقلدان بگذارد.
البته اگر مصلحتی مانع این کار باشد باید طبق مصلحت عمل کند که آن هم نیز در لیست ادله قرار می گیرد و فرض مرحوم سید در مساله 69 چنین فرضی نیست.
5. واضح است که نمی توان با مقلّد، معامله فتوای قبل را نمود و تنها بحث در وجوب اعلام فتوای جدید است.