مثوبات و عقوبات به تفضل است یا استحقاق؟
شرح مساله و بیان تفاوت این مساله با مساله قبل و اشتباه برخی در این باره
جمعی مثل معتزله به استحقاق و جمعی دیگر به تفضل
کلام محقق خویی: نزاع لفظی است و الّا استحقاق به مثل استحقاق اجیر را کسی نمی‌گوید!
نقد کلام ایشان و محقق اصفهانی.
مسلک استحقاق خلاف عقل و نقل - بیان عقل و نقل - حدیث نبی مکرم صلی الله علیه و آله و امام سجاد علیه السلام - کلام محقق بروجردی
وجه تعبیر به اجر در آیات و روایات از کمال لطف الاهی است.
مسلک سوم که عدم اعطای رحمت و مزد و جنت لایق خداوند نیست.

نقد و تحقیق مطالب آقای آخوند خراسانی در دو تذنیب
مقدمه: بحث بیشتر ثمره معرفتی و فلسفس دارد تا فقهی مگر آن چه مرحوم آخوند فرمود که هم از نصوص قابل برداشت است.
نسبت به مطلب اول: ادعا در کفایه است (ص175) و دلیل ناکافی در ص 177 آن جا که برای نفی در غیری استدلال می‌کند ولی این کافی نیست. باید به دو مساله رسیدگی شود:
1. رابطه ثواب و عمل 2. استحقاق مطرح است یا تفضل نسبت به مساله اول سه نظریه وجود دارد:
قراردادی، تکوینی و هر دو
بیان ناصحیح تهذیب الاصول از نظر دوم و بیان صحیح اسفار و پاورقی آن از این نظریه البته نتیجه ناصحیح گرفته می شود از نظریه دوم که در جای خود بحث کرده ایم حتی در دنیا نیز چنین است.