محقق خویی در فقه: تعبیر به محرمات احرام دارد.
در اصول می فرماید: تروک واجباتی است که بر ذمه مکلف گذاشته شده است و وجه آن این که: نهی باید ناسی از قیام مفسده ای الزامی در فعل منهی عنه باشد و این جا چنین نیست بلکه ناشی از قیام مصلحت ملزمه در نفس این نهی است پس در حقیقت نهی ی نیست بلکه امر به ترک چند امر است.
اقول: اشکال نقضی بر این کلام و حلی.
نحوه امر و نهی شارع در ثبوت و کشف آن در اثبات:
1. ما اصل حکمت را در اوامر و نواهی شارع می پذیریم.
(رد امثال نظر ابن حزم و حداقل بخشی از اشاعره)
2. دلالت احکام بر مصالح و مفاسد پیشین - قبل از صدور امر و نهی- به نحو کشف انّی را نمی توان پذیرفت چون گاه مصلحت جعل امر یا نهی در جعل و درخواست امتثال از عبد است.( پس تکالیف امتنانیه محل بحث نیست طبیعتا نحوه جعل در دست قانون گذار است)
3. تبعیت احکام از مصالح و مفاسد پیشین به نحو کشف لمّی در مصالح و مفاسد حتمیه قابل قبول است لکن در غیر حتمیه دلیل ندارد مگر در جایی سندی اقامه شود.
4. جعل امر با وجود مصلحت و نهی با وجود مفسده

بیان سه نظر در مقدمه دوم
1. قبول مطلقا
2. عدم مطلقا
3. تفصیل
دلیل نظر اول: اگر ترک ضد واجب مثل خود واجب واجب نباشد یا حرام است یا ... و همگی محذور دارد.
دلیل نظر دوم: عدم دلیل و لغویت
ان قلت: خلو وقائع از حکم نداریم!
قلت: این ملازمه واقعه نیست - ملازمه آن که حکم دارد کافی است.
نظر سوم و دلیل آن: امکان ترک هر دو ضد در ضدیتی که ثالث دارد پس اتحاد در حکم نیست ولی در ضدیتی که ثالث ندارد امکان ترک نیست.

درس اخلاق - امام صادق علیه السلام فی ما وعظ الله عز و جل: یا عیسی! انظر فی عملک نظر العبد المذنب الخاطئ و لا تنظر فی عمل غیرک نظر الرب و کن فیها زاهدا و لاترغب فیها فتعطب. بحار الانوار298/14
1. موقعیت حدیث از جهت قائل - مخاطب - ناقل
2. سه فرمان به جناب عیسی و هر کدام با عالمی از معنا و اثر!
3. تطبیقات و مفردات: رب مشکل پسند است بما هو رب - تعبیر خاطی و مذنب خیلی بار دارد.
ادامه درس:
استدلال برای مقدمه اول: (کل ضد متلازم مع عدم ضده الآخر)
وجود ضد ممنوع است در موضوعی که ضد آخر موجود است پس باید عدم آن محقق می شود تا ارتفاع نقیضین پیش نیاید.
صدق ذاتی (هو هو ) بین وجود و عدم نیست (بین ازاله و ترک صلاة پس صدق عرفی - تلازم در صدق است.
اشکال بر این استدلال: سالبه محصله - موجبه معدولة المحمول - موجبه سالبة المحمول
نقیض یصدق علیه السواد فقط اولی است چون نباید واسطه بخورد و نباید امر وجودی شود قهرا عدم نمی تواند متلازم وجود شود.

کلام محقق خراسانی در نفی مقدمیت - کلام خود ما در اثبات مقدمیت عرفی مخصوصا مقدمیت عدم ضد در وقت وجود ضد آخر - طرح مساله اعدام مضاف و ان للاعلام المضافة حظا من الوجود - لا میز فی الاعدام من حیث العدم
معنای مقدمه چیست؟
معنای اعدام حظی از وجود دارند یعنی چه؟ طرح دو نظر کلام تهذیب الاصول و کلام فلاسفه تفصیل بین صدق مقدمه بر ترک در وقت وجود ضد آخر و عدم صدق مقدمه بر ضد موجود برای ترک ضد آخر.
رای تحقیق در مساله: مساله صور متعدد دارد و صدق مقدمیت در برخی هست و در برخی نیست.