حجت‌الاسلام والمسلمین ابوالقاسم علیدوست عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، در خصوص روز جهانی مسجد (۳۰ مرداد) با بیان این که یکی از حرکات حکیمانه پیامبر اکرم (ص) در صدر اسلام، نهادسازی بود عنوان کرد: نهادهایی که پیامبر اعظم (ص) تأسیس کردند یا قبلا وجود نداشتند و یا اگر وجود داشتند، تحول جدی درآن ایجاد کردند.

حجت‌الاسلام والمسلمین علیدوست اظهار داشت: از جمله نهادهایی که پیامبر اسلام (ص) تشکیل دادند نهاد حوزه بود که در این نهاد، افراد احکام را فرا می‌گرفتند و به وطن خود برمی‌گشتند و مردم را هدایت می‌کردند.

وی با اشاره به این که یکی دیگر از نهادهای تشکیل شده در زمان حکومت پیامبر اسلام (ص) نهاد تبلیغ بود گفت: یکی دیگر از شاخص‌ترین نهادها، نهاد مسجد بود و قبل از این که پیامبر اکرم (ص)به مدینه بروند و مسجد قبا را بسازند، مساجدی در مدینه بنا و تأسیس شد.

حجت‌الاسلام والمسلمین علیدوست تصریح کرد: پیامبر اسلام (ص) نه تنها مسجد را به عنوان نهاد تأسیس کردند بلکه کارآیی‌هایی را به مسجد دادند که از جمله این کارآیی‌ها می‌توان به محل عبادت مسلمانان، تصمیم‌گیری مسائل مهم جامعه، محل تعلیم و تعلم، محل داوری و قضاوت و کمک به فقرا اشاره کرد.

وی با اشاره به این که در صدر اسلام، مسجد همه شئون مسلمانان را به جز در مواردی که با شأن مسجد مناسب نبود، پوشش می‌داد افزود: این وضعیت برای همه زمان‌ها برای مسجد تعریف شده است و اختصاص به زمان پیامبر ندارد.

عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم در ادامه گفت: البته اقتضائات زمان و مکان ممکن است بعضی از این شئون را از مسجد بگیرد مانند دادگاه‌ها که در حال حاضر در شأن مسجد نیست.

وی اظهار داشت: یکی از انحرافات اساسی بعد از رحلت پیامبر اسلام (ص)، جایگزینی نهاد سقیفه به جای مسجد بود، در حالی که مسجد، نهاد اسلامی و سقیفه، نهاد جاهلیت بود.پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم ۲۳ سال و البته عمدتا ۱۰ سال آخر در مدینه تلاش کرده بود نهاد مسجد را جایگزین نهادهای جاهلیت بکند چون در جاهلیت چیزی به نام مسجد وجود نداشت و آنچه که بود سقیفه نام داشت که قرآن از آن به نادیه تعبیر می کند.

وی ادامه داد: پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم همه کارها را در مسجد انجام می دادند، اگر برای جنگ برنامه ریزی لازم بود یا کار مهم دیگری پیش می آمد در مسجد انجام می گرفت، نماز جمعه و جماعت و تقسیم بیت المال در مسجد انجام می شد، حتی ازدواج ها هم در مسجد صورت می گرفت، ولی یک دفعه می بینیم که این نهاد مقدس جایش را به سقیفه می دهد، این ها می توانستند به مسجد پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم بروند چرا که مسجد هم در دست آن ها بود ولی با این وجود سقیفه را پایه گذاری کردند، فکر نمی کنم این یک اتفاق بوده باشد، معمولا به این مسئله توجه نمی شود در حالی که نکته مهمی است، این در واقع جابجایی نهاد است، نهاد در مکتب خیلی مهم است، چرا که پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم اصرار داشت مسجد را نهادینه کند و همه فعالیت ها در مسجد باشد.

حجت‌الاسلام والمسلمین علیدوست در پایان تأکید کرد: مساجد باید کانون تنظیم همه امورانسان‌ها باشد و تنها خط قرمز آن ،این است که با شأن مسجد منافات نداشته باشد.