حجت‌الاسلام والمسلمین ابوالقاسم علیدوست، عضو هیأت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، در سومین نشست حقوق ادیان در بخشی از سخنان خود بررسی عناصر حقوق ادیان و مسأله توهین به ادیان و باورهای مردم را از لحاظ فقهی مورد بررسی قرار داد.وی با بیان این‌که مسأله حقوق ادیان و گفت‌وگوی جهانی را می‌توان در پنج محور مطرح کرد، افزود: اگر آزادی بیان یک ارزش تلقی شود، وقتی سؤال به آنجا می‌رسد که هرگونه آزادی بیان را یک ارزش تلقی کنیم، باید این سؤال را قطع و آن را زیر سؤال برده و بگوییم چه کسی گفته آزادی بیان ارزش نهایی است.

حجت‌الاسلام والمسلمین علیدوست خاطرنشان کرد: گاهی وقت‌ها توهین به ادیان، توهین به یک باور است و عده‌ای را درگیر این توهین می‌کند که بر حسب باورهای دینی وظیفه داریم که با انسان‌های توهین کننده برخورد کرده و آنان را ولو به حکم حاکم، از بین ببریم.وی البته با بیان این‌که اگر کسی باور دینی داشت، تنها براساس باور دینی نمی‌تواند برخورد کند، گفت: روی دیگر سکه آن است که کسی در اروپا قرآن را آتش می‌زند و می‌گوید من آزاد هستم، این امر تکلیفی را متوجه مسلمانان کرده و از آنها سلب آسایش می‌کند به طوری که خود را در از بین نبردن این فرد گنهکار می‌دانند.

عضو هیأت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی اضافه کرد: در اینجا اگر کسی بیاید و بگوید شما بی‌خود می‌کنید که نگران هستید، اشتباه کرده است؛ بنابراین توهینی که از میلیون‌ها انسان سلب آسایش کند، در گزینه آزادی بیان جای نخواهد گرفت.وی با بیان این‌که اگر آزادی بیان در محیطی اخلال ایجاد کند، باید درباره آن جامعه بحث شود، ابراز داشت: اگر جامعه‌ای ولو به ناحق بر این اصل تأکید دارد که توهین کننده را تحمل نکرده و درصدد از بین بردن توهین‌کننده برآید؛ از این‌رو بحث توهین باید به گونه‌ای دیگر بررسی شود.حجت‌الاسلام والمسلمین علیدوست به تعریف‌های مختلفی که از انسان‌ها می‌شود اشاره کرد و با بیان این‌که مسلمانان به باورشان تعریف می‌شوند، گفت: تعریفی که از انسان مسلمان می‌شود با تعریفی که از یک فرد مسیحی یا یهودی می‌شود، تفاوت دارد؛ از این رو هر نوع تعرض به باوری، تعرض به شخص است.

وی در ادامه سخنان خود نسبت به حمله‌های گسترده رسانه‌های خودی به دین و باورهای دینی هشدار داد و گفت: در برخی نهادهای علمی اعلام کرده‌اند که ۳ هزار و ۱۶۴ شبهه با حذف مکررات از آغاز سال ۷۷ تا سال ۸۷ شده است.این استاد حوزه و دانشگاه با بیان این‌که براساس اطلاعات رسانه‌ای، اکنون یکصد ماهواره در ایران قابل دسترسی است که بیش از ۱۷ هزار و ۷۰۰ شبکه را پوشش می‌دهند، یادآور شد: بخشی از این شبکه‌ها علمی، بخشی در رابطه با کودک و نوجوان، بخشی ورزش و سکس و بخش عمده‌ای در رابطه با القای شبهات است که باید نسبت به آنها هوشیار بود.وی در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به مباحث «تبیین موضوعی حقوق ادیان و توهین به ادیان» و «دین‌داری به مثابه حق ـ مصونیت»، به بیان عناصر و محورهایی که می‌توان از آنها در پیشبرد بحث حقوق ادیان استفاده کرد پرداخت و گفت: براساس بحث دین‌داری به مثابه حق ـ مصونیت، حق فرد مصون است بنابراین باید به آن توهین نشود و مورد حمایت قرار گیرد.

عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم ابراز داشت: در اینجا سؤالی مطرح می‌شود و آن این است که دلیل این‌که می‌گوییم حق فرد مصون است، چیست، باید گفت در یک بحث علمی که نمی‌خواهد از پیش‌انگاره خاصی استفاده کند، این امر نیاز به بررسی دارد.وی درباره بحث تبیین موضوعی حقوق ادیان و توهین به ادیان نیز گفت: در فضایی که حتی انتظار بشر از دین اختصاص به جوامع سکولار و غربی ندارد، وقتی کتابی می‌نویسیم انتظار بشر از دین رامی‌نویسیم نه انتظار دین از بشر را که باید این امر مورد بحث و بررسی قرار گیرد.