• در تاریخ ۳۰ اردیبهشت ۱۳۹۵
• ساعت ۱۹:۰۷

بحث از انعقاد و عدم انعقاد ظهور اطلاقی نوع آیات‌الأحکام و برخی روایات که مبیّن کلیاتی از احکام است، از مسائل لازم اصول فقه می‌باشد. منکران ظهور اطلاقی یکسان نمی‌اندیشند. برخی منکران بر‌آنند که بعضی آیات فقط اشاره به تفصیلاتی است که بعداً داده می‌شود و هیچ اطلاقی مد نظر آن نیست و برخی دیگر از آیات، اشاره به آن چیزی است که پیش‌تر در خطاب یا خطابات دیگر بیان گردیده است، بی‌آنکه اطلاقی در این باره داشته باشد. مثبتان اطلاق، آن را مسلّم انگاشته‌اند و بعضی این اطلاق را برآیند قرینه خارجی ـ تمسک به رویّه معصومان ـ و برخی دیگر به قرینه حالیه و مقامیه ثابت می‌دانند و از اطلاق مورد ادعا در جای جای فتاوای خود بهره برده‌اند. با نقد و تحلیل درمی‌یابیم که مسئله اطلاق یا عدم اطلاق در آیات قرآنی و برخی از روایات، مسئله‌ای عرفی و عقلایی است، نه عقلی. برای داوری درباره اطلاق یا عدم اطلاق آیات قرآن و روایات مشابه، باید وضعیت قانون‌گذار اسلام را با همه خصوصیاتش در تشریع و بیان شریعت، بر عرف عرضه کنیم و از او داروی بخواهیم؛ مقاله پیش رو این بحث را دنبال کرده است.

• در تاریخ ۰۵ اردیبهشت ۱۳۹۵
• ساعت ۲۲:۵۵

شمایل ها در ادوار مختلف به شکل های متفاوتی ظاهر شده اند. تا پیش از دوره ی صفوی، نگارگران چهره ی پیامبر و ائمه را به وضوح به تصویر درآورده اند ولی در عصر صفوی، شمایل های ایشان را همراه با نقاب به تصویر کشیدند. پرسش اصلی این نوشتار آن است که آیا فقه موجب شده تا هنرمندان دست به اضافه کردن عنصر پوشیه به نگاره های خود بزنند یا نه. هدف از این پژوهش بررسی دقیق میزان تاثیرگذاری فقه در این رابطه است. نتیجه ی بررسی نشان می دهد که فقه هیچ تاثیری در این اتفاق نداشته است. روش تحقیق این نوشتار تحلیلی-توصیفی و ابزار گردآوری اطلاعات به صورت کتابخانه ای است.

• در تاریخ ۰۷ دی ۱۳۹۴
• ساعت ۱۳:۴۵

بر اساس آیات قرآن، خداوند، عالم را مسخر انسان قرار داده است. لازمه این تسخیر، جواز تصرف انسان در عالم و تغییر آن به منظور بهره بری است؛ ولی در آیه 119 سوره نساء، تغییر خلقت از پروژه های شیطان برای گمراهی بشر معرفی شده است. پژوهش حاضر به این مسئله می پردازد که مرز جواز تصرف در عالم بر اساس جواز تسخیر و منع تغییر خلق الله چیست؟ آیا می توان به لحاظ فقهی به معیاری رسید و میان این دو جدایی افکند؟ در آیه مورد نظر، در مجموع چهار دیدگاه با عناوین ذیل وجود دارد: 1. دلالت آیه بر حرمت تغییر خلقت مطلقا (تغییر مطلق خلقت)؛ 2. دلالت آیه بر حرمت تغییر دین خدا؛ 3. دلالت آیه بر نکوهش از تغییر درون انسان؛ 4. دلالت آیه بر حرمت تغییر ناهمسو با هدف خلقت پدیده ها. دیدگاه چهارم، اندیشه صحیحی است که انسان را از ورود به گستره آفرینش الهی و رقم زدن جعلی بر خلاف آن منع می کند و مرز میان تسخیر و تغییر را روشن می سازد و در عین حال، از لوازم ناصحیح اندیشه های دیگر خالی است. البته وجود مصادیق مشکوک به طور محدود همان گونه که در همه قوانین، امری عادی شمرده می شود نباید دستمایه رد قرار گیرد

• در تاریخ ۰۶ دی ۱۳۹۴
• ساعت ۱۲:۲۱

«فقه امنیت» و «فقه امنیتی» از ساحت های جدید فقه در بحث، گفت وگو و نظریه پردازی است. فقه امنیت، کشف نگاه هنجاری و دستوری دین به امنیت است و فقه امنیتی، وصف محیط حاکم بر فقه از منظر امنیت می باشد. این دو عنوان، روش هایی مشترک و مختص دارند. در روش-های مشترک، توجه به روش ها و ضرورت های حاکم بر دانش فقه از جمله شروع حرکت اجتهادی از اسناد معتبر و تحفظ بر منابع چهارگانه فقه، ضروری است. فقه امنیت در روش ویژه خود، عدم تعبدانگاری را پیشه خود می کند و تمرکز بر استنباط دوم دارد. در فقه امنیتی با روش مطالعه نظام وار و سیستمی فقه باید به کشف قلمرو امنیت پرداخت و از ساحت های آن یک به یک سخن گفت.