• در تاریخ ۱۱ آبان ۱۳۹۵
• ساعت ۲۰:۵۳

ارائه شده در دهمین دور گفتگوی‌هاي ديني ایران با شوراي پاپي كليساي كاتوليك واتيكان1395ش. بشریت مجروح از افراط گرایی، خشونت و غافل از معنویت، نیازمند تشکیل خانه‌ای مشترک است که محل آرامش و التیام زخم‌های ناموجه او باشد. در این میان سهم ادیان به ویژه دین اسلام و مسیحیت، سهم ویژه ای است. مقاله حاضر به ظرفیت‌هایی اشاره می‌کند که در دین اسلام و مسیحیت وجود دارد، بدین قرار: 1. آیت‌الله انگاری عالم و هس‍تی را از خدا دانستن (من الله)؛ 2. نگاه مهربان، همراه با احترام به هستی با اعتقاد به دکترین «حق هستی» و «تکلیف در مقابل همه هستی»؛ 3. اعتقاد به حرکت هستی به سوی خداوند (الی الله المصیر) و به جهان پس از مرگ؛ 4. اعتقاد به فرجام نیک دنیا و ظهور انسانی الاهی و برخوردار از قدرت و حکمت در آخر الزمان؛ 5. لزوم بهره بردن از تراث بین الادیان که متعلق به انسانیت است و توجه به ظرفیت‌های جهانی و جاودان در شریعت ادیان از قبیل توجه به عقل، عقلانیت، مصلحت، عدالت و...؛ 6. مبارزه با میلیتاریسم، تولید، و به کارگیری سلاح‌های کشتار جمعی، توسعه NPT و رفع آپارتاید هسته‌ای و...؛ 7. نفی تبعیض در برخورد با تروریسم و خشونت‌گرایی و پلشت‌انگاری تقسیم تروریسم به تروریسم خوب و تروریسم بد؛ 8. مبارزه بی‌امان با مدارس تروریست‌پرور از قبیل مدارس وهابیت و مبارزه با نهادها و رژیم‌هایی که آنها را پشتیبانی می‌کنند و احساس مسئولیت بیشتر رهبران دینی در انتقال آموزه‌های مسالمت آمیز دینی به نسل‌ها .

• در تاریخ ۰۷ مرداد ۱۳۹۵
• ساعت ۱۳:۱۶

ظرفیت‌های فقه برای پاسخگویی به مسائل نوپیدا چیست؟ خداوند گستره شریعت را سایه افکن بر بیشتر شئون بشری، قرار داده است، از این رو نظام مندی و هماهنگی از لوازم ضرور آن است. متصدیان استنباط برای کشف این شریعت نظام‌مند، حتی الامکان، باید تلاش کنند نه آنکه در جستجوی عذری موجه نزد خداوند باشند. برای کشف شریعت باید از ادله اربعه بهره گرفت، در عین حال دنیای معاصر، مسائلی نوپیدا به وجود آورده که به راحتی مصداقی از عمومات، اطلاقات و قواعد کهن نیست، از این رو باید به ظرفیت‌های نهفته در فقه توجه کرد تا به کشفی کارآمد رسید، برخی از این ظرفیت‌ها عبارتند از عقل، نصوص قرآنی و روایی عام و قاعده ساز. در میان برخی از منبع واره انگاشته شده‌ها ظرفیت‌هایی است که با تکیه به منابع استنباط، شکوفا می‌شود. مانند عرف و مصلحت که در برخی از تجسدهایشان به یک یا چند منبع استنباط برگشت می کنند. برخی از نصوص هستند که ظرفیت تفسیری برای نصوص مبین شریعت دارند، مانند نصوص مبین مقاصد. شکوفایی این نیروهای نهفته در کنار نظام وار دیدن شریعت، دانش فقه را پاسخگو به مسائل دنیای معاصر خواهد کرد، بدون آنکه نیاز به خروج از ضوابط إجتهاد باشد. نظام استنباط قابل ترمیم، تکمیل و توسیع است.

• در تاریخ ۰۶ مرداد ۱۳۹۵
• ساعت ۱۲:۰۲

قواعد فقهیه یکی از مسائل دانش فقه است که از دو زاویه امکان پژوهش دربارة آن وجود دارد: یکی از این زاویه که قاعده های موجود بازپژوهی شوند یا در زمینه قواعد جدیدی پژوهش صورت گیرد و دوم از این زاویه که با نگاهی از بیرون، خود قاعدة فقهیه کاوش و فلسفه قواعد فقهیه تدوین شود. در زاویه دوم یک مشکل مهم این است که مسائل مطرح در این زاویه دید کدامند؟ در این مقاله با تکیه بر منابع فقهی و اصولی و با استفاده از روش ها ی دانش فقه و تدوین شوند و در درجه دوم در حد ی « فلسفه قواعد فقهیه » اصول، در درجه اول کوشیده ایم منظومه ای از مسائل مهم که تنگنای مقاله اجازه می داد سعی شده است این مسائل را به اجمال بررسی و فرضیه پیشنهادی درباره آنها مطرح شود و در عین حال با رعایت اقتضائات حجم مقاله به اثبات آن فرضیه ها نیز اقدام خواهد شد.

• در تاریخ ۰۶ مرداد ۱۳۹۵
• ساعت ۱۱:۵۸

زمان تفسیر اسناد شرعی، عرف زمان صدور آن اسناد را واکاوی می کنیم. کتاب های لغت، رابط فهمندگان نصوص با عرف زمان صدور ادله هستند. مفهوم شناسی و معناشناسی از روش ها و بایسته هایی پیروی می کنند که عدم توجه به آن، انسان را به برداشت های ناصحیح در مفردات و مرکبات می کشاند. بررسی همراه با تعلیل ده بایسته همراه با تطبیقات فقهی، موجب مصون ماندن از برداشت های ناصحیح می شود، تفسیر و تطبیق، حقیقت و مجاز، نسبت مفاهیم، بسند به قدر متیقن در موارد مشکوک و فرق داعی و معنا بخشی از این بایسته ها هستند.