فقه هنر (1400-1402)
جلسه 43- در تاریخ ۱۷ اردیبهشت ۱۴۰۲
چکیده نکات
جلسه چهل و سوم 1400-1402
جلسه بیستم 1401-1402
روایات مربوط به مجسمه سازی و نقاشی در چهارگروه جای میگیرد
گروه اول (بیش از 9 روایت) : به حسب برخی استظهارات دلالت بر منع دارد مطلقا
البته از مجموع این روایات روایتی با سند معتبر و دلالتی روشن بدست نمی‌آید
حتی برمبنای استفاضه و تجابر نیز نمیتوان به سندی دست یافت
ضمن اینکه در تعارض با دسته های بعد است
متن پیاده سازی شده نشست بیستم (43) سال دوم درس خارج فقه هنر 17 اردیبهشت 1402
برای دریافت فایل کلیک کنید
بسم الله الرحمن الرحیم
الحمد لله رب العالمین وصلی الله علی محمد و آله الطاهرین
اللهم کن لولیک الحجة ابن الحسن صلواتک علیه و علی آبائه فی هذه الساعة و فی کل ساعة ولیا وحافظا و قائدا و ناصرا و دلیلا وعینا حتی تسکنه ارضک طوعا و تمتعه فیها طویلا
مدیریت روایات مربوط به مجسمه سازی و نقاشی
ـــــــــــــــــــــــــــــ
توضیحاتی در ابتدای جلسه در باره بحث تجمیع ظنون ....
ـــــــــــــــــــــــــــــــــ
ما به این نتیجه رسیدیم که اگر بنا هست نتیجه مشخص تری را در موضوع مورد بحث جستجو کنیم باید روایات را بررسی کنیم .
در روایات، وقتی یک مساله ذات روایات در آن باره زیاد باشداولین کاری که یک مجتهد باید انجام دهد ، مدیریت و دسته بندی روایات است که کار بسیار سخت ولی لازم است ...
ما در این جا روایات زیادی داریم و طبیعتاباید آن ها را دسته بندی کرد.
ما چهار دسته روایت داریم
یک : استظهر منه حرمة کل تصویر (نقاشی یا مجسمه از دوات ارواح یا غیر ذوات ارواح ) این جا روایات متعدد است که یک خبر ابوبصیر بود از سه تا نه همه روایات بود
یک خبر داریم از جراح مدائنی ؛ این شخص نقل می کند از امام صادق علیه السلام:
لا تبنوا علی القبور ولا تصوّروا سقوف البیوت فإن رسول الله کره ذلک.
روایت از نظر سند مشکل دارد ؛ جراح مدائنی توثیق نشده است و قاسم بن سلیمان هم که در سند است توثیق نشده است ؛ مگر این جا همان حرفی که ما داریم که مجموعه ادله مهم است ...
سوال این است اگر ما چندین روایت به همین اطلاق داشتیم ، سند را چه کار داشتیم؟البته دلالت را ممکن است کسی مناقشه کند
به هر حال این حدیث هم دلالت بر حرمت نمی کند ....
خبر محمد بن احمد بن یحیی باسناده رفعه الی امیرا لمومنین ( میشود مرفوعه)
نَهى رسولُ اللّه ِ صلى الله عليه و آله أن يُسلَّمَ على أربَعَةٍ : علَى السَّكرانِ في سُكرِهِ ، و على مَن يَعمَلُ التَّماثيلَ ، و على مَن يَلعَبُ بالنَّردِ ، و على مَن يَلعَبُ بالأربَعَةَ عَشَرَ ، و أنا أزِيدُكُمُ الخامِسَةَ : أنهاكُم أن تُسَلِّموا على أصحابِ الشّطرَنجِ .
امام على عليه السلام : رسول خدا صلى الله عليه و آله از سلام كردن به چهار نفر نهى فرمود : سلام كردن به آن كه در حال مستى است ، به كسى كه پيكر تراشى مى كند، به كسى كه نرد بازى مى كند و به كسى كه هفت پَر بازى مى كند. من هم پنجمى را اضافه مى كنم : شما را از سلام كردن به شطرنج بازان نهى مى كنم.
این حدیث دلالتش مناقشه جدی دارد ...
و اما خبر سوم :
خبر اصبغ بن نباته از امیر المومنین علیه السلام :
أَحْمَدُ بْنُ مُحَمَّدِ بْنِ عِيسَى عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ سِنَانٍ عَنْ أَبِي الْجَارُودِ عَنِ الْأَصْبَغِ بْنِ نُبَاتَةَ قَالَ قَالَ أَمِيرُ الْمُؤْمِنِينَ ع مَنْ جَدَّدَ قَبْراً أَوْ مَثَّلَ مِثَالًا فَقَدْ خَرَجَ مِنَ الْإِسْلَامِ.
این جا مطلبی که مهم هست،تناسب حکم و موضوع است ....برفرض نقاشی وتمثیل مثال حرام باشد آیا مستلزم خروج از اسلام است این جریمه باید متناسب یک کار مناسب با خودش باشد مثل تکریم فسقه ...
شیخ صدوق می گوید: و الذی اقوله فی قوله من مثل مثالا...یعنی من ابدع بدعة ...او وضع دینا فقد خرج عن الاسلام فقولی فی ذلک، قول ائمتی فان اصبت فمن الله علی السنتی وان اخطات فمن نفسی....
حتی جایی دیدم من مثل مثالا یعنی کسی بیاید و همیشه کسی باید یک نفر در برابر او یا به عنوان محافظ بایستد (البته برا ی این حرف شاهد هم می آوردند)
در کتاب معانی الاخبار آمده :
عنِ اَلْبَرْقِيِّ عَنِ اَلنَّهِيكِيِّ بِإِسْنَادِهِ يَرْفَعُهُ إِلَى أَبِي عَبْدِ اَللَّهِ عَلَيْهِ السَّلاَمُ أَنَّهُ قَالَ: مَنْ مَثَّلَ مِثَالاً أَوِ اِقْتَنَى كَلْباً فَقَدْ خَرَجَ عَنِ اَلْإِسْلاَمِ فَقِيلَ لَهُ هَلَكَ إِذاً كَثِيرٌ مِنَ اَلنَّاسِ فَقَالَ لَيْسَ حَيْثُ ذَهَبْتَ إِنَّمَا عَنَيْتُ بِقَوْلِي مَنْ مَثَّلَ مِثَالاً مَنْ نَصَبَ دِيناً غَيْرَ دِينِ اَللَّهِ وَ دَعَا اَلنَّاسَ إِلَيْهِ وَ بِقَوْلِي مَنِ اِقْتَنَى كَلْباً مُبْغِضاً لَنَا أَهْلَ اَلْبَيْتِ اِقْتَنَاهُ فَأَطْعَمَهُ وَ سَقَاهُ مَنْ فَعَلَ ذَلِكَ فَقَدْ خَرَجَ مِنَ اَلْإِسْلاَمِ .
معانى الاخبار: حضرت صادق عليه السّلام فرمود هر كس مثالى را بوجود آورد يا سگى را برگزيند از اسلام خارج مى‌شود. عرض شد در اين صورت بيشتر مردم نابود شده‌اند. فرمود آن طور كه تو خيال كرده‌اى نيست منظورم اينست كه هر كسى دينى را بوجود آورد غير از دين خدا و مردم را بآن دعوت كند. و از سخنم هر كس سگى را بگزيند يعنى دشمن ما خانواده را برگزيند و باو آب و خوراك دهد هر كس چنين كارى بكند از اسلام خارج شده.
- فقه هنر
- مجسمه سازی
- نقاشی
- روایات مجسمه سازی
- روایات دال بر منع مجسمه سازی و نقاشی مطلقا
- تحلیل روایات منع
برچسب ها:
چکیده نکات
جلسه چهل و سوم 1400-1402
جلسه بیستم 1401-1402
روایات مربوط به مجسمه سازی و نقاشی در چهارگروه جای میگیرد
گروه اول (بیش از 9 روایت) : به حسب برخی استظهارات دلالت بر منع دارد مطلقا
البته از مجموع این روایات روایتی با سند معتبر و دلالتی روشن بدست نمی‌آید
حتی برمبنای استفاضه و تجابر نیز نمیتوان به سندی دست یافت
ضمن اینکه در تعارض با دسته های بعد است
نظر شما