تحقیق در مساله
1. مساله جانشیان حاکم،تعبدی و نقلی نیست بلکه عقلی و عقلایی است. نباید کار مردم معطل بماند و نباید در امور مردم ناموجه دخالت شود.
2. وجوهی که گفته شد(حسبه/امربه معروف/نهی از منکر/پیشگیری از هرج و مرج)با یکدیگر منافات ندارد و نباید از این ها به دلیل اختلاف وجه به دو نظر متفاوت رسید.
3. معنای ولایت لزوم تحفظ بر منافع و حقوق است.روایات نیز همین معنا را می‌رساند مثل معتبره سماعه و علی بن رئاب و محمد بن اسماعیل بن بزیع.
پس اصل جانشینی مسلّم است.
4. ولایت عالمان عادل عاقل و حکومتی دیدن مساله و رتبه بندی جانشین ها اصل بر دخالت حاکمیت است.
مناسبات قاعده با دادرسی غیابی/بحث های باقی مانده از فقه سیاسی.

بررسی چند روایت برای کشف واژه های بکار رفته به جای تقلید: 1. روایت تقلید (القبول)
2. روایت اسحاق بن یعقوب(فارجعوا) 3. روایت احمد بن اسحاق(اسمع و اطع) 4. ...
ان قلت: این روایات ناظر به تقلید نیست قلت: اطلاق آن ها فرض تقلید را می‌گیرد.
به علاوه در روایت منسوب به امام عسکری علیه السلام قبول در کنار تقلید آمده بود.
واژه تقلید به این عنوان و ماده خصوصیت ندارد. اشاره به دو منهج در این باره منهج موضوعی و غیر آن.

در اطراف شرط هفتم: مرجع باید مجتهد مطلق باشد
ادله اشتراط مطلقا یا تفصیل:
1. از طریق انسداد 2. قرآن کریم و آیه سوال از اهل ذکر
نقد استدلال از محقق خویی
3. روایات:
أ. روایت احتجاج که دلالت بر حصر دارد.
ب. مقبوله ابن حنظله (اختصاص آن به باب قضا منافی صحت تمسک به آن نیست)
اقول: با توضیحات فوق وجه تمسک برخی تفصیلات نیز معلوم گردید.

بررسی روایت اول ابو خدیجه سنداً و دلالتاً