ادله مشهو در اثبات لزوم یا جواز استناد قاضی به علم خود در قضاوت :
1. اجماع
2. عدم قضاء مستلزم قسق قاضی یا توقف قضاء است
3. علم اقوا از بینه است که طریقیت به واقع دارد
4. احکام به واقع عناوین تعلق گرفته است و علم می تواند راهی به کشف واقع باشد.
5. روایات متعدد مثل روایت اعرابی
نقد استدلال به روایت
لزوم تحلیل محتوایی روایات در قبول آن و نقد افراط در رد روایات و در اخذ روایات

اشکالاتی بر کلام فقها و حقوق دانان عامه مبنی بر عدم اعتبار علم قاضی
حق خصم در مناقشه ادله منافات با اعتبار علم قاضی ندارد
قاضی می تواند هم حَکَم باشد و هم خصم یعنی به علمش عمل کند یا در ادله طرفین مناقشه کند.
عدالت قاضی مانع حکم جائرانه است.
جواب مدرسه ای مرحوم شاهرودی به سنهوری
معنای صحیح استحسان و استصلاح
طرق 6 گانه اثبات نزد عامه

استدلال مخالفان برای ردّ اعتبار علم قاضی
حق خصم در مناقشه دلیل طرف مقابل و مناقشه نسبت به علم قاضی امکان ندارد
اشاره نبوی مشهور (انما اقضی...) به این حقیقت.
حق اقناع خصم حتی برای ابلیس و برای مجرمان در قیامت
تشکیل دادگاه و پرسش و پاسخ در قیامت
اشاره به آیات سوره مبارکه ص آیات 75 تا 81 و آیه 18 از سوره مبارکه مجادله
حدیثی دال بر رحمت واسعه خداوند متعال در قیامت.

تفصیلات در مساله
اشکال بر متن نقل شده از تفسیر نمونه
قضاوت معصوم علیه السلام حساب ویژه دارد و نباید با کار غیر معصوم مقایسه شود.
نقد استدلال به در معرض تهمت واقع شدن قاضی برای ردّ عمل به علم قاضی.
رای فقهای عامه در مساله
کثیری از فقهای متقدم عامه بر جواز بوده اند
اجماع از متاخرین ایشان بر عدم جواز
علم شخص در کلام عامه در مقابل علم نوعی نیست
ترسیم حقیقت قضایی و حقیقت واقعی در کلام سنهوری
تعارض حقیقت اول با حقیقت دوم
رفتار شناسی شارع در این باره