پاسخ به چند پرسش که در جلسه قبل مطرح شد به این ترتیب:
1. رای مردم به حکومت مشروعیت می‌بخشد.مبانی و ادله این نظر در مساله 4 مورد گقتگو واقع شد.
2. نظام امامت و ولایت در فقه امامیه بی تاثیر در مشارکت سیاسی مردم نیست، لذا دو قلوی امور مردم و امور شرعیه مطرح می‌شود، لکن آن را موضوعا منتفی نمی‌سازد.
3. راه های انعقاد امامت: بر مذهب امامیه در عصر حضور به نص است. ولی عامه راه های آن را مطلقا(عصر حضور و غیبت) متعدد می‌داند اما از مراجعه به مردم صحبتی نیست. راه های مذکور از قبیل ذیل است:
1. بیعت: اختلاف در عدد بیعت کنندگان از 1 تا 40 - اهل حل و عقد از یک شهر
2. استخلاف از امام قبل: البته اگر امام قبل در زمان حیاتش وی را ولی عهد خود قرار دهد و الّا ففیه وجهان.
3. قهر واستیلاء: چون شمل بما فَعَلَ منتظم می‌شود.
شافعی: امامت فاسق و جاهل هم پذیرفته است.
توسعه اهل تسنن از جهت راه های انعقاد امامت و شرائط امام.

پرسش های فقهی مطرح در اطراف مشارکت سیاسی
مبانی شرعی انتخابات
راه های انعقاد امامت در نظام سیاسی اسلام
مشارکت سیاسی با توجه به نظام امامت و ولایت در فقه امامیه
رقابت سیاسی و مشارکت سیاسی
مشارکت سیاسی و اعتبار برخی شرایط در کارگزاران نظام
مشارکت سیاسی و بیعت
اعتراض در حکومت اسلامی و نحوه آن و ...

گزارش 80 جلسه در سه سال درسی گذشته در قالب بیان 5 مساله: 1. تشکیل حکومت در عصر غیبت بر اساس شریعت 2. مقوم های حکومت اسلامی 3. اصل عدم ولایت و بازخوانی آثار آن 4. رأی مردم 5. مرزهای ملی
مساله ششم: مشارکت سیاسی و غیر سیاسی مردم در شریعت مطهر
تناسب این مساله با رأی مردم - تقسیم مشارکت یه سیاسی و غیر آن - دوگانه مشارکت مردم و تکلیف حکومت - حق مشارکت مردم محدّد اختیارات حاکمیت و وظیفه حاکمیت در آماده سازی بستر مشارکت مردم - مباحث استنباطی و فقهی در اطراف مشارکت سیاسی و غیر آن.
مباحث و مسائل مشارکت سیاسی:
1. تعریف 2. عوامل مؤثر بر مشارکت 3. اَشکال و قالب ها 4. تقسیمات 5. مشارکت سیاسی در قانون اساسی 6. مسائل فقهی و شرعی آن
تعریف های متعدد از مشارکت و رجوع همه به یک تعریف
عناصر شماری مشارکت سیاسی - بیان عوامل، تقسیمات و اَشکال

متن درس خارج فقه سیاسی 1401-1402