نقد و بررسی کلمات محقق خویی بر استادشان محقق نایینی

تفسیر کریمه: انّ الصلاة تنهی عن الفحشاء و المنکر
اطلاق آیه مقتضی نهی استیجابی از هر منکر و فحشایی است.
وجود برخی روایات دال بر این تفسیر از رسول خدا صلی الله علیه و آله. فما وافق الایة ناخذ به و ما خالفه نطرحه.
تفاوت استیجاب و هدم با اقتضا - خلط این دو به یکدیگر در برخی کلمات.
استیجاب دال بر عدم هدم نیست.
قد یقال: وقتی اثر عمل نهی از فحشا و منکر است قهراً پس از آن گناهی صورت نمی‌گیرد تا هدم صورت پذیرد.
پس این جواب نسبت به اعمالی است که اثرش چیز دیگری غیر از نهی از فحشا و منکر است.
الصحیح فی تحقیق الامر و الاجابة عن الشبهة
نصوص دینی دلالت دارد که هر عملی از خیر و شر اثری در نفس دارد، بلکه نفس و حقیقت انسانی را می‌سازد.
آیات باب و کلام ملاصدرا در این باره ...

در کلام اصحاب و لغت به امری واضح نسبت به مفهوم رشوه نمی‌رسیم. باید به قدر متیقن اخذ کرد.
قدر متیقن این است: ما یعطیها الشخص الآخر للوصلة الی حاجته فی موضع عدم وجه للاعطاء و الاستحقاق.
پس رشوه به باب قضا منحصر نیست.
ادامه گفتگو از مفهوم شناسی رشوه اما از لغت؛ ابن سیده: الجعل، ابن اثیر:الوصلة الی الحاجة بالمصانعة. ما یعطی توصلاً الی اخذ حق او دفع ظلم فغیر داخل فیه - اختلاف بسیار بین تفسیرش به مطلق جعل و آن چه برخی فقهاء می‌گویند اشراب قصد باطل و خلاف حق در رشوه.
مجمع البحرین:عمده استعمال رشوه در ما یتوصل به الی ابطال حق او تمشیة باطل.
مصباح المنیر:ما یعطیه للحاکم و غیره لیحکم له او یحمله علی ما یرید. قاموس: الجعل
اما از فقه: در فقه تضییقات شروع می‌شود.

موردی از محقق بروجردی در تمسک به اطلاقات قرآن در جزییات موارد. فتامل.
زوج موجب، مقدم و مفعول و زوجه قابل، متاخر و مفعول دوم باشد. محقق خویی: برخی آیات قرآن مثل آیه صیام و احل الله البیع و تجارة عن تراض اطلاق دارند و اطلاقشان قابل تمسک است. در معاملات و غیر آن.
کلام استاد ما: برخی روایات هادی به تمسک به آیات در جزییات احکام است مثل معتبره عمر بن یزید دال بر صحت بیع مضطر و....