مبحث هشتم : پذیرش یا عدم پذیرش انقلاب نسبت
بیان مسئله
هرگاه تعارض (به معنای عام آن که تعارض بدوی را نیز میگیرد) بیش از دو طرف داشته باشد، و ادله مفسر یکدیگر نباشند و هرطرف نسبت خاصی را رقم زند، بحث انقلاب نسبت مطرح میشود.

تعارض مثل شهادت با سند رسمی و نظر کارشناس
بیان دو رفتار: 1. شهادتت اماره قانونی است و مقدم بر سند رسمی است حتی اگر سند رسمی نیز اماره قانونی باشد و...
2. نباید با مساله، برخورد واحد و مدرسه‌ای داشت. البته با فرض تمام شدن اعتبار آن با بنای عقلا و احراز رضایت شارع.
وجود برخی اعتبارات برای اثبات اهتبار سند رسمی و حتی تقدم آن بر شهادت - اگر صاحب سند ذوالید طولانی است و صاحب شهادت در مدت طولانی ساکت بوده است.
وجود قرائنی که قاضی را به علم می‌رساند.
تمسک به اطلاق دلیل اعتبار شهادت نا موجّه است(توضیح)

روایات دال بر اعتبار وثوق در شاهد - روایات عبدالله بن مغیره، عمار بن مروان و علاء بن سیابه
نسبت مأخوذ در این روایات با عدالت فقهی نسبت عام و خاص من است. ناصحیح بودن ارجاع عام به خاص.
آیات و روایاتی که منشأ قول به اعتبار عدالت شده است.
آیاتی از قرآن - روایات: ابن ابی یعفور و معتبره صفار و صحیحه حمّاد و محمد بن مسلم.
استدلال به آیات مبتنی بر دو مقدمه است: 1. الغای خصوصیت 2. تفسیر عادل یا مرضی در آیه به عدالت فقهی. و با اختلال بر هر مقدمه استدلال عقیم می‌شود.

رابطه علی الید با قاعده احسان