نقد برخی نسبت‌ها از گذشته
تحلیل این دو متن و نقد متن دوم
روایات تخییر
روایت اول

بررسی سند عهدنامه مالک اشتر
بیان شبهه مستشرقان در اصالت عقدنامه و پاسخ به آن
اختلاف در اعتبار سند عهدنامه و نقد اندیشه مخالفان
اختلاف موضع محقق خویی در اینباره
فخامت متن و علو مضمون نشانی فی الجمله بر صدور عهدنامه از امام علیه السلام

مؤیدات یا ادلّه اندیشه سوم: 1. حذف مرزها و تشکیل حکومت واحد جهانی مفاسد زیادی دارد. 2. حقوق عقلایی و سیره عقلای ممضا مبنای اعتبار و مشروعیت مرزها است (قاعده شرط و اشتراط) اگر مرزها هم با شرط و قرار نبوده به تدریج مورد رضایت و توافق قرار گرفته است. 3. در قرآن بیش از 500 مرتبه کلمه ارض آمده و به ساکنان آن سرزمین ها نسبت داده شده است. 4. می‌توان گفت: هر ملتی مالک مشاع سرزمین خویش است. 5. وجوب دفاع و پذیرش نهاد مرابطه و روایات دالّ بر وطن دوستی دلیل یا مؤید قبول مرزهای ملی در نگاه شارع است. 6. حکومت محور بودن اسلام 7. قانون تحجیر و سبق و احیاء هم وجود دارد.
این وجوه اگر هر کدام مستقلا دلیل نباشد مجموعا می‌تواند دلالت کند.
مرزهای ملی در قانون اساسی ج.ا. ایران در اصول: 9- 16- 78- 100- 143- 152- 176
نتیجه: نمی‌توان علی الاطلاق مرزهای ملی را با همه احکام آن پذیرفت.
پاسخ به پرسش های مطرح در ابتدای بحث

نقد استدلال به عقل و بنای عقلا
می‌توان ولایت را نپذیرفت، لکن بر اعمال ایشان آثار شرعی مترتب کرد.
اثبات ولایت یا حق تصرف فی الجمله