ادامه کلام مرحوم سید محمدمهدی موسوی خلخالی
ایشان در کنار چهار قوه برای حکومت اسلامی دو شورا را تصور میکند
شورای امت
شورای رهبری
در شورای رهبری نظر رهبری را مرجع میداند
در حالی که ممکن است بر این اندیشه مناقشه کرد
شخصیت دوم صاحب نظر در بحث حکومت اسلامی مرحوم نایینی است که به تفصیل در کتاب تنبیه الامة و تنزیه الملة صحبت کرده است
وی دو نوع سلطنت را به تصویر میکشد
سلطنت استبدادی مالکیه مطلقه
سلطنت مشروطه ولایتیه
ایشان با محدود کردن سلطنت به گونه اول به سلطنت به گونه دوم میرسد
برای مشروعیت هیات مبعوثان، حضور مجتهدین را در این هیات شرط میدانند
و ...

فصل سوم
مقوم های حکومت اسلامی و امکان سنجی تعدد ساختار آن
حکومت اسلامی چه مقوم هایی دارد
که اگر آن مقوم ها نباشد حکومت اسلامی نیست
آیا شکل خاصی به عنوان ساختار حکومت اسلامی داریم
یا میتوان حکومت اسلامی دارای ساختار های متفاوت باشد
پیشینه مساله در بیان فقیهان
1. از مرحوم موسوی خلخالی
تشکیل حکومت اسلامی از چهار قوه و دو شورا

لزوم پایش و پالایش
لازم است در بیانات فقها آنچه حکم است از فتوای اجتهادی سیاسی جدا شود.
چنانکه همین رفتار باید نسبت به نصوص دینی صورت پذیرد.
ارائه چند تمرین در اینباره از عالمان مشروطه و پس از ایشان

ادامه روایات دال بر تایید ائمه علیهم السلام نسبت به برخی قیام ها قبل از قیام قائم علیه السلام
مانند روایت عثمان بن ابی شیبه از رسول خدا و روایات دیگر از اهل تسنن
اسناد این روایات هرچند قابل مناقشه است لکن از مجموع آنها به مقدار قدر متیقن به اطمینان میرسیم
شبیه این روایات در شیعه نیز وجود دارد
کتاب فقیه سیاسی جلد اول - صفحه 102 تا 109 مراجعه شود
با توضیحاتی که گذشت جمع بین روایات که در ظاهر متعارض مینماید، متعارض نخواهد بود