ظهور و اراده استعمالی در مقابل اراده جدیه و حجت در کشاکش اثبات و نفی
وجود دو نظر در اینباره
نظر اثبات
نظر نفی
نظر اثبات از محقق خویی و خراسانی
نظر نفی از محقق نایینی و ایروانی

جواب محقق خویی از توهم :
ائمه به منزله متکلم واحد بوده اند و همه ادله از امر مقارن خبر می‌دهند ثبوتا.
هرچند اثباتا مقدم و ماخر هستند.
اشکال بر محقق خویی :
1. متکلم واحد بودن ائمه اثری در مسئله ندارد.
کلام واحد بودن سخنان ایشان اثر دارد.
2. به لوازم حرف خود ملتزم نیستند.

احتمال محور بودن فقیهان در فهم ادله هرچند باید از هنجار های عرف عام بهره ببرند
3. مسئله انقلاب نسبت و لزوم یا عدم لزوم توجه به زمان صدور ادله
اندیشه انقلاب نسبت هرگاه یکی از مخصص ها زمانا مقدم بر دیگری باشد

نقد، بررسی و تحقیق در مسئله
1. روش شناسی گفتگو
مرجع در فهم ادله در مفروض کلام چیست
مسئله عقلی عقلایی است؛ پس باید دید عقلا در اینباره چه میکنند.
مرجع در فهم ادله عرف عام است.