بررسی و نقد کلام صاحب جواهر در عقوبت زاید
توجیه تمسک صاحب جواهر به یک روایت مرسل به سه وجه:
1. در واقع تمسک نکرده و سند وی (عدم الخلاف) در مساله است.
2. ضعف سند روایت به عدم الخلاف برطرف شده است.
(صاحب جواهر ادنی مرتبه شهرت را جابر ضعف سند روایات می‌داند)
3. مستند وی در مساله اصل کلی اختیارات حاکم باشد.
وجه دوم با تعبیر(کما فی المرسل) چندان سازگار نیست.
استفاده عموم از تعلیل وارد در روایات قدری عجیب می‌نماید.
به ویژه با اضافه (علی شرب الخمر) که در روایت هست و در جواهر نیست تعبیر صاحب ریاض در این باره فنی تر است.
مخالفت برخی از معاصران با سیاست افتراقی از این جهت.
طرح تشدید در زنا آمده با این که روایت آن راجع به شرب خمر است.
ماده 106 ق. م . اسلامی مصوب 1370 هم در زنا مطرح کرده نه شرب خمر.

سیاست کیفری افتراقی از جهت مجرم و زمان و مکان - مجازات های تبعی و تکمیلی و جایگزین
صاحب شرایع و جواهر: من زنی فی شهر رمضان عوقب زیادة علی الحد - الحاق مکان شریف به زمان شریف - مرسله مربوط به نجاشی شاعر - 80 ضربه شلاق و حبس یک شب و 20 ضربه شلاق دیگر.
فهم تعمیم از روایات توسط صاحب جواهر.
وجه نظر صاحب جواهر یا مرسله است با جبر ضعف سند آن به عدم خلاف اصحاب یا وجود عدم خلاف است یا این کار را از اختیارات حاکم می‌داند.
بررسی سند مرسله مربوط به نجاشی شاعر.
بررسی و نقد رفتار صاحب جواهر در مساله.

مدیریت گروه های 5 گانه قسامه - گروه 3و 5 از گردونه‌ی تعارض خارج است، هر چند مؤثر در رویکرد به قسامه است.
نسبت گروه چهارم به اول و دوم نسبت بیان و قید به مطلق و کالمطلق است.
حکومت گروه چهارم در مساله که مطابق نظر مشهور است.
البته نسبت به دلیل بودن آن با فرض وجود طریق اسدّ و اوثق - به ویژه با وضعیت تکنولوژی امروزه - باید تامل کرد، هر چند دلیل بودن آن با نبود همه طرق قابل التزام است.
آن چه راجع به کارایی قسامه گفته شد و تأثیر فقهی آن در وقتی است که آن چه امام علیه السلام فرموده اند حکمت باشد و الّا اگر علت باشد، علت تعمم و تخصص.
نکات دیگر قسامه را در مجال دیگر باید پی گرفت.
محور دوم (عطف بر محور اول شروع شده از ص 425): سیاست افتراقی به اعتبار اشخاص و زمان و مکان.

گروه پنجم از روایات قسامه: روایاتی که رویکرد خاصی به فهمنده نص می‌دهد. روایات متعدد دالّ بر فلسفه قسامه
ممکن است گفته شود: اگر این کارایی امروزه در قسامه نباشد یا راه بهتری وجود داشته باشد، نباید به دلیل بودن قسامه فکر کرد.
مدیریت گروه های پنج گانه:
1. خروج گروه 3 و 5 از دایره تعارض
2. رجوع گروه 1و 2 به گروه 4 که مطابق نظر مشهور است.
حاصل کار: حاکمیت گروه سوم، با فرض آن چه گفته شد.
سیاست افتراقی از جهت مجرم، زمان، مکان و مجازات های تبعی و تکمیلی...