مشهد - دانشگاه علوم اسلامی رضوی
مفاهیم : دین، شریعت بالمعنی الاعم، شریعت بالمعنی الاخص، اجتهاد بالمعنی الاعم، اجتهاد بالمعنی الاخص، احکام، جریان شناسی، روش شناسی
اهمیت موضوع

تعریف دین
شریعت بالمعنی الاعم
شریعت بالمعنی الاخص
احکام
فقه
اصول فقه
مبانی
احکام مستحدث
اجتهاد بالمعنی الاعم
اجتهاد بالمعنی الاخص
اصول فقه، منطق فهم و استنباط است.
نقش اصول فقه در تفسیر صحیح متون
کاربرد اصول فقه در غیر فقه

گستره اجتهاد تابع گستره شریعت است.
گستره تقلید تابع گستره اجتهاد
تخلف از این کبرای کلی به ورود مقلدان به عرصه فقیهان و ورود ناموجه فقیهان به عرصه مقلدان
چه در تشخیص مصداق و چه در تبیین متعلق و موضوع
توجیه ورود مجتهدان به عرصه های غیر اجتهادی
ضرورت توجه به وظیفه و حق هرکدام
البته همه جا هم تشخیص آسان نیست. گاه تخلف نامحسوس صورت میگیرد.
1. مرجعیت قاضی و حاکم حتی در تعیین مصداق
2. مرجعیت فقیه در نهاد های مخترع شرعی
3. مرجعیت فقیه در حدود موضوعات مستنبط
4. مصادیق اجتهادی (که پایگاه در اجتهاد دارد)
5. مفهوم یا مصداق تعبدی
ضرورت جدا کردن دخالت موجه و حجت از غیر موجه

مرجعیت اراده منافات با تبعیت احکام از مصالح و مفاسد و امکان فهم فی الجمله آن مصالح و مفاسد و استفاده از آن در استنباط ندارد.
مخالفت اشاعره و تابعان معاصر ایشان با این نظریه.
شریعت در دو معنا به کار می رود:
1. شریعت بالمعنی الاعم که مساوی با دین با همه گزاره های آن است.
2. شریعت بالمعنی الاخص که به معنای احکام با همه اقسام آن است.
در تفسیر حکم بیان های مختلفی وجود دارد مثل:خطاب الله المتعلق بافعال المکلفین بالاقتضاء او التخییر او الوضع