پاسخ به دو پرسش
معنای اقتضا و گسست آن از علت تامه
روایت مورد استشهاد قائلان به عدم جواز عمل قاضی به علم خودش، چنین دلالتی ندارد
توضیح عدم دلالت
مقصود پیامبر از روایت إنما اقضی بینکم ...
نتیجه : ادله قائلان به عدم اعتبار علم قاضی چنین دلالتی ندارد مخصوصا اگر علم برخاسته از مستندات بیّن باشد.
دلیل تفصیل به جواز در حق الله و عدم در حق الناس.
دلیل بخش اثبات مدّعا همان ادله جواز عمل به علم است. دلیل بخش نفی مدّعا وجود روایات گذشته‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ی مورد استناد قائلان به منع است. نقد دلیل تفصیل.
تفصیل به جواز در حق الناس و عدم جواز در حق الله
دلیل بخش اثبات مدّعا معلوم شد
اما دلیل بخش نفی

استدلال مخالفان برای ردّ اعتبار علم قاضی
حق خصم در مناقشه دلیل طرف مقابل و مناقشه نسبت به علم قاضی امکان ندارد
اشاره نبوی مشهور (انما اقضی...) به این حقیقت.
حق اقناع خصم حتی برای ابلیس و برای مجرمان در قیامت
تشکیل دادگاه و پرسش و پاسخ در قیامت
اشاره به آیات سوره مبارکه ص آیات 75 تا 81 و آیه 18 از سوره مبارکه مجادله
حدیثی دال بر رحمت واسعه خداوند متعال در قیامت.