پاسخ به پرسش های درس خارج تفسیر قرآن (1401-1402)
نهم آذرماه 1401
جلسه هفتم

به خاطر برخی تعابیر در رابطه خداوند و خلق نباید تکفیر و تفسیق کرد. رصد برخی تعابیر از حجت معصوم در قرآن و روایات- تعبیر خلق حدود 250 مرتبه در قرآن- تعبیر بارئ به معنای خالق- تعبیر تجلی در قرآن هست لکن ربطی به خلق ندارد. در قرآن تعبیر آیت ده ها مرتبه بکار رفته است.
تعابیر نهج البلاغه: مع کل شئ لابمقارنة و غیر کل شئ لابمزایلة.
تعبیر امام صادق علیه السلام: لانه-جلّ ثنائه- علة کل شئ و لیس شئ بعلة له.
تعبیر ظهور در کلام امام علی علیه السلام: الحمد لله الذی اظهر من آثار سلطانه و جلال کبریائه ما خیر مُقَلَ العیون من عجائب قدرته(خطبه 186 فیض الاسلام).
پس می‌توان از عالم به مظهر الاهی تعبیر کرد.
حدیث: انا نقطة تحت الباء- منابع- تفاسیر این حدیث- نقد برخی از تفسیرها- تفسیر ملاصدرا و نقد آن-تفسیر خود ما از حدیث بر فرض صدور از امام علیه السلام.

التفسیر شیئان - تفسیر صحیح و ممدوح و تفسیر به رأی
مقسم تفسیر نیست بلکه ما یسمّی بالتفسیر است.
تفسیر به رأی و ممدوح برادران (برادرنمایان) دروغین هستند که گاه انسان مبتلا به تفسیر به رأی است و خود نمی‌داند.
نشانه شناسی تفسیر به رأی: 1. بدون علم (حدیث امام صادق علیه السلام) 2. خلاف ظاهر است 3. غالیانه است 4. بدون مراجعه به معارف اهل بیت علیهم السلام است
مرز تفسیر نوآوری با تفسیر به رأی - ترس ناموجّه و خوف موجّه

کفایت مراجعه به قرآن در برخی موارد و لو روایت مبینی نباشد.
لزوم اعتدال در اخذ به سیاق و اسباب نزول
نقش امام علی علیه السلام در بیان اسباب نزول
اهتمام ائمه علیهم السلام به اسباب نزول
مواردی از غفلت از اسباب نزول و اشتباهات فاحش در اینباره
6. استفاده حداکثری از آیات یا حداقلی
دو مثال در اینباره