لزوم توجه به تغییرات نامحسوس و موثر در استنباط تغییر تراشی (توهم تغییر) هم نباید کرد.
تغییر در کارکرد یک پدیده مثل تغییر در کارکرد شتر که توجه به آن در دیه اثر می‌گذارد. تغییر در فرآیند تولید حلّه - تغییر در امور پیرامون جهاد و دفاع که شاید توجه به آن بی تاثیر در تقسیم غنائم نباشد - تغییر کارکرد و غرض در قصه گویی و...

انواع تغییرات - توضیح بیشتر تغییر در کیفیت اجرای حکم - لزوم توجه به تغییرات نامحسوس - عبد انگاری و کنیز انگاری
در دوران هایی راه کار اجرایی خوبی -فی الجمله- بوده است و الان نه. باید حکم اصلی را پیدا کرد و آن را از شیوه اجرای حکم جدا کرد.
روایت عبدالله بن سنان راجع به ارش رجوع به دو کارشناس عادل دارد و... از تغییرات نامحسوس تغییر در شتر در دیه است. در روایات شتر با ویژگی های عصر شریعت معیار در دیه قرار داده شده و الان تغییر کرده است.