تقریرات فقه سیاسی، جلد1، صص 136 تا 141
گستره شریعت در موارد اختلاف
از آنجا که در گستره شریعت اختلاف است و مقوم حکومت اسلامی اجرای شریعت است، در صورت شک و تردید باید رای به حداقل داد.
زیرا در دوران امر بین اقل و اکثر باید به حداقل اکتفا شود.
ساختار های حکومت اسلامی
به نظر میرسد چهار ساختار را میتوان در حکومت اسلامی در نظر گرفت
1. قرار گرفتن فقیه حاکم جامع شرایط در راس حکومت اسلامی و اجرای شریعت به دست او.
2. قرار گرفتن شورای رهبری در راس حکومت و اجرای شریعت به واسطه شورا.
3. قرار گرفتن یک یا چند فقیه، یا یک یا چند ماذون از جانب فقیه در حکومت، بدون اینکه در اداره جامعه حضور مستقیم داشته باشد.
4. حکومتی که به دنبال اجرای شریعت است، اما فقیه و ماذون از جانب فقیه هیچ نقشی در آن - نه به عنوان رهبر و مدیر و نه به عنوان ناظر - ندارند.
تصویری از ولایت عالمان عاقل و عادل

فصل سوم
مقوم های حکومت اسلامی و امکان سنجی تعدد ساختار آن
حکومت اسلامی چه مقوم هایی دارد
که اگر آن مقوم ها نباشد حکومت اسلامی نیست
آیا شکل خاصی به عنوان ساختار حکومت اسلامی داریم
یا میتوان حکومت اسلامی دارای ساختار های متفاوت باشد
پیشینه مساله در بیان فقیهان
1. از مرحوم موسوی خلخالی
تشکیل حکومت اسلامی از چهار قوه و دو شورا

ادامه روایات دال بر تایید ائمه علیهم السلام نسبت به برخی قیام ها قبل از قیام قائم علیه السلام
مانند روایت عثمان بن ابی شیبه از رسول خدا و روایات دیگر از اهل تسنن
اسناد این روایات هرچند قابل مناقشه است لکن از مجموع آنها به مقدار قدر متیقن به اطمینان میرسیم
شبیه این روایات در شیعه نیز وجود دارد
کتاب فقیه سیاسی جلد اول - صفحه 102 تا 109 مراجعه شود
با توضیحاتی که گذشت جمع بین روایات که در ظاهر متعارض مینماید، متعارض نخواهد بود

ادامه بررسی روایات دال بر طاغوت بودن صاحب هرپرچمی که قبل از قیام قائم علیه السلام برافراشته شود
روایاتی که مخالفان تشکیل حکومت در عصر غیبت به آنها تمسک کرده و تشکیل حکومت را حرام دانسته‌اند
تامل در این روایات میرساند که این استفاده صحیح نیست.
اموری از این قبیل
1. روایات بنابه قرائنی ناظر به قیام های با ادعای مهدویت یا بابیت است
2. روایات با تعبیر رایت زلال یا یعبد من دون الله آمده
3. روایات را عمدتا واقفیه نقل کرده اند که با هرنوع ادعای قیام و امامت و ظهور مخالف بوده اند
4. روایاتی بر خلاف روایات فوق داریم
5. برخی از قیام ها را ائمه تایید کرده اند
6. ...