مساله 21: اذا کان مجتهدان لایمکن العلم باعلمیة احدهما و لا البینة: در فرض ظن یکی تعیین دارد تقلید از او بلکه بنابر احتیاط نیز بنا بر احوط باید از اعلم تقلید نمود.
دو فرض در مساله وجود دارد: بعد الفحص و قبل الفحص
مساله 38 متمّم مساله 21 است. مساله 21 طرق تشخیص را می‌گوید و مساله 38 فرض انسداد تشخیص را.
برخی تعلیقات بر مساله 38 خارج از فرض سید است.
توضیحات:
1. حکم در این مساله تابع اصل نظر فقیه در تقلید از اعلم است.
2. مرحوم سید فرض اورع بودن را مطرح نکرده در حالی که آن چه در مورد اعلم فرموده در مورد اورع نیز جریان دارد.
3. مرحوم سید درنهایت باید احتیاط کند نه این که فتوا دهد.

فقه سیاسی سال ششم
مرکز فقهی ائمه اطهار علیهم السلام
نهاد تشخیص مصلحت
چون فقه امامیه فقه المصالح است، بحث از تعیین نهاد تشخیص مطرح میشود
چه در بخش استنباط محض
یا استنباط و اجرا
معمولا نهاد تشخیص را در استنباط فقیه مستنبط میداند
تزاحم سه صورت دارد
تزاحم دو مصلحت
تزاحم دو مفسده
تزاحم مصلحت و مفسده
کلام محقق نایینی در واگذاری تشخیص مصلحت به عقلای امت
تفسیری از آیه فاذا عزمت فتوکل علی الله
آیا نظر کارشناس برای حاکم شرع موضوعیت دارد یا طریقیت

متن درسی خارج فقه سیاسی