الصحیح فی تحقیق الامر و الاجابة عن الشبهه ان یقال:
1. هر عملی در نفس انسان اثر دارد به دلیل نقل و عقل بلکه حقیقت آدمی را می‌سازد. (آیات مربوطه)
وجود دو بهشت و دو جهنم - شبهه موازنه که لازم می‌آید عرض بدون معروض باشد، وارد نیست - سه نظر در مورد احباط: 1. اسقاط الثواب المتقدم بالمعصیة بعده و عکسه
2. اسقاط المتقدم بالمتاخر و بقاء المتاخر علی حاله
3. الموازنه
توضیح عدم ورود شبهه در اطراف موازنه اعمال.
2. متعهد فهم نصوص باید سه جهت را در نظر بگیرد:
1. ملاحظه خود دلیل 2. بردن در نظام دیگر 3. در نظر گرفتن واقعیات بیرون
در خارج عدم انتهای جمع زیادی از نمازگزاران را می‌بینیم - در نماز و مقدمات آن ظرفیت یزرگی وحود دارد - تامل حتی در دعای وضو - شروع نماز - احتمال «ال» در الصلاة «ال» کمال جواب مرحوم معنیه.

تفسیر کریمه: انّ الصلاة تنهی عن الفحشاء و المنکر
اطلاق آیه مقتضی نهی استیجابی از هر منکر و فحشایی است.
وجود برخی روایات دال بر این تفسیر از رسول خدا صلی الله علیه و آله. فما وافق الایة ناخذ به و ما خالفه نطرحه.
تفاوت استیجاب و هدم با اقتضا - خلط این دو به یکدیگر در برخی کلمات.
استیجاب دال بر عدم هدم نیست.
قد یقال: وقتی اثر عمل نهی از فحشا و منکر است قهراً پس از آن گناهی صورت نمی‌گیرد تا هدم صورت پذیرد.
پس این جواب نسبت به اعمالی است که اثرش چیز دیگری غیر از نهی از فحشا و منکر است.
الصحیح فی تحقیق الامر و الاجابة عن الشبهة
نصوص دینی دلالت دارد که هر عملی از خیر و شر اثری در نفس دارد، بلکه نفس و حقیقت انسانی را می‌سازد.
آیات باب و کلام ملاصدرا در این باره ...

درس اخلاق: من طلب عزّاً بظلم و باطل اورثه الله ذلّاً بانصاف و حق.
1. اصل عزت خواستن خود خواهی محمود و ممدوح است.
2. عزت خواستن باید با تقوا، مدارات و خدمت به مردم، به علم و تواضع باشد نه با ظلم، غیبت، حسادت، حجاب معاصرت، ذلیل کردن خود و تملّق و گدایی کردن عزت باشد.
طلب عزت از طریق صحیح آن.
مقایسه دو کلام ناهمسو از صاحب المیزان و نقد آن
در یکی هدایت به استیجاب دارد و در دیگری به اقتضاء
آیه ظهور اطلاقی در استیجاب دارد و یشهد لذلک بعض الروایات مثل ان صلاته لتردعه یوماً مّا.
الاستیجاب و هدم آن شیء و اقتضاء شیء آخر و لایدلّ الاول علی الثانی. خلط استیجاب و هدم با اقتضاء.

روایات مرتبط با آیه: ان الصلاة تنهی عن الفحشاء و المنکر
مناقشه سندی در کل یا برخی از این روایات فتامل.
1. من لم تنهه الصلاة عن الفحشاء و المنکر لم تزده من الله -عز و جل- الّا بعداً.(اشاره به جواب اول دارد-صلاة ناهی و غیر ناهی)
2. امام صادق علیه السلام: الصلاة حجزة الله و ذلک انها تحجز المصلّی عن المعاصی مادام فی صلاته.(اشاره به جواب دوم دارد- البته نباید گفت که این بیان نیاز به گفتن ندارد، چون ...)
3. عن ابی جعفر علیه السلام قال: جعلت فداک یا با جعفر و هل یتکلم القرآن؟ قال نعم یا سعد! و الصلاة تتکلم و لها صورة و خلق تأمر و تنهی...
و عن رسول الله صلی الله علیه و آله: لا صلاة لمن لم یطع الصلاة... (اشاره به جواب سوم دارد)
4. من احب ان یعلم قبلت صلاته ام لم تقبل فلینظر ...
(اشاره به جواب چهارم دارد)