آیا در مرگ مغزی باید حکم به تعدد دیه نمود یا با مرگ طرف تنها یک دیه ثابت میشود؟
بیان اقتضای قاعده اولیه : با تحقق موضوع، حکم تعلق میگیرد. پس دیه متعدد است.
نقد اجمالی این دیدگاه
بیان اهمیت مساله و توسعه آن
آیا در اسلام زمان انتظار داریم یا نه؟

جلسه بیست و نهم 1400-1402
جلسه هشتم 1401-1402
3. در وقتی که دو مسئول داریم مثلا مسئول خارج کردن پانسمان از بدن مریض و کنترل کننده نهایی، احتمالاتی راجع به ضمان اینها هست.
ضمان کامل مسئول اول
ضمان کامل ناظر نهایی با جواز حق رجوع به دیگری و عدم آن
ضمان هردو
در مساله اقوال و احتمالاتی وجود دارد مثل :
1. ضمان هردو
2. ضمان عامل اقوی در تاثیر
3. ضمان سبب موخر در تاثیر
4. ضمان موخر در وجود
5. ضمان سبب مقدم در تاثیر
قول اول اشهر است
آنچه اقوی به نظر میرسد ضمان عامل نهایی با جواز حق رجوع به عامل سابق
اگر قرار خاصی در میان باشد که باید مطابق قرار عمل شود

مرگ مغزی
نسبت به مبتلا به مرگ مغزی باید گفت :
احکامی که موضوع آن میت است مثل غسل، ارث، عده، کفن، دفن و ... بر مبتلا به مرگ مغزی جاری نیست.
احکامی که موضوع آن اعم از زنده و مرده است.
مانند اهدای اعضای غیر رییسه
این احکام مترتب است.
احکامی که قابل بحث و گفتگو است مثل برداشتن اعضای رییسه از مبتلا به مرگ مغزی و حکم به تعلق دیه
نسبت به سوال دوم (تعلق چند دیه برای ابتلا به مرگ مغزی یا یک دیه پس از مرگ) دو بیان می توان داشت.
بیان تعدد و بیان عدم تعدد
در بیان تعدد میتوان گفت رابطه موضوع و حکم، رابطه علت و معلول است با تعدد موضوع حکم هم متعدد میشود.
پس دیه متعدد است لکن میتوان با برداشت از برخی از نصوص قائل به وحدت دیه شد ...

جلسه بیست و هشتم 1400-1402
جلسه هفتم 1401-1402
ضابطه جواز حق رجوع
هرگاه در دو سبب طولی مقتضی ضمان باشد جواز رجوع به هردو ثابت است هرچند ممکن است به خاطر جهل و غرور استقرار ضمان بریکی از اسباب باشد.
مثلا کسی طعام دیگری را غصب کند و به ثالث دهد و او اتلاف نماید.
سبب اول ضمان به ید دارد
سبب دوم ضمان به اتلاف دارد
لکن گاه در همه اسباب طولی اقتضای ضمان نیست مانند گذارنده پانسمان در بدن مریض یا پزشک معالج در فرض کوتاهی اسکراب که کنترل کننده نهایی است.
یا حفار برای خدمت رسانی با کوتاهی کنترلچی نهایی.
توضیحاتی پیرامون اصل حسن نیت و تعاقب ایدی.