نقد و تحلیل
1. تعین یا عدم تعین تقلید از مظنون اعلمیته تابع نظر فقیه در ارتباط با اعتبار یا عدم اعتبار ظن(ظن مطلق) در موضوعات و مصادیق است.
بنابر عدم اعتبار این ظن، تعلیقه های تشدید بر متن عروة به جا است.
گاه گفته می‌شود: اعتبار ظن در مورد- با وجود تیسّر احتیاط بین محتمل الاعلمیة ها در مساله- قابل قبول نیست.البته فتأمل.
نسبت به اصل مساله البته بین فقها اختلاف است.
و نظر منسوب به مشهور (نسبت دهنده شیخ انصاری است) عدم اعتبار آن است، هر چند برخی در صحت این نسبت تأمل دارند.
به نظر ما باید دلیل اعتبار اصل مساله نیز دیده شود.
مثلا اگر مبنای وجوب رجوع به اعلم بنای عقلا باشد باید دید بنای عقلا تا چه حدّ این مراجعه را لازم می‌دانند.
آیا عقل و عقلا با امکان احتیاط -آن هم در امور مهم که مسائل شرعی از مهام امور است بنابر اعتبار لزوم دارند؟
2. مساله را نباید مبتنی بر مساله تعیین و تخییر کرد.

مساله 21: اذا کان مجتهدان لایمکن العلم باعلمیة احدهما و لا البینة: در فرض ظن یکی تعیین دارد تقلید از او بلکه بنابر احتیاط نیز بنا بر احوط باید از اعلم تقلید نمود.
دو فرض در مساله وجود دارد: بعد الفحص و قبل الفحص
مساله 38 متمّم مساله 21 است. مساله 21 طرق تشخیص را می‌گوید و مساله 38 فرض انسداد تشخیص را.
برخی تعلیقات بر مساله 38 خارج از فرض سید است.
توضیحات:
1. حکم در این مساله تابع اصل نظر فقیه در تقلید از اعلم است.
2. مرحوم سید فرض اورع بودن را مطرح نکرده در حالی که آن چه در مورد اعلم فرموده در مورد اورع نیز جریان دارد.
3. مرحوم سید درنهایت باید احتیاط کند نه این که فتوا دهد.

متن درسی فقه العروه سال دوم