جلسه بیست و پنجم 1400 - 1402
جلسه چهارم 1401 - 1402
پرونده هفتم
ضمان ناشی از باقی ماندن لوازم جراحی در بدن بیمار
طرح سه سوال
هرگاه قبل از التیام آثار جراحی اول به دلیل جا ماندن برخی لوازم جراحی در بدن بیمار، ناچار شوند بخیه را باز کنند؛
1. آیا ضمانی در کار است یا نه؟
2. ضمان به چه تعلق میگیرد؟
3. ضامن کیست؟
پاسخ
ضمان نسبت به مخارج درمان وجود دارد؛ البته برخی فقها قائل به ارش نیز شده اند. برخلاف مثل شیخ طوسی.
چنانکه اگر موجب صدمه مازاد باشد باید ارش یا دیه آن صدمه را داد.
نسبت به ضامن ...

جلسه بیست و چهارم 1400 - 1402
جلسه سوم 1401 - 1402
وجه ضمان جانی در فرض مورد بحث میتواند قانون سببیت باشد.
و واسطه شدن مباشر مختار وقتی ضمان را از سبب برمیدارد که مباشر ضامن باشد؛ نه در وقتی که مثل ما نحن فیه مباشر ضامن نیست.
و وجه عدم ضمان میتواند قانونی باشد که ما در گذشته آن را تسبیب کردیم و آن عدم ضمان جانی به بیش از دیه و ارش است.
البته هرگاه جنایت جانی باعث خسارت دیگری بر مصدوم شود، نسبت به دیه یا ارش آن هم ضامن است.
به این نکته نیز باید توجه کرد که دیه شرعی خیلی بیش از آن است که معمولا در کشور ما تعیین میشود.
از اینرو به طور معمول دیه و ارش تعیین شده از پس خسارات درمان بر می آید.

فقه پزشکی با محوریت پرونده های قضایی
ضمان جانی یا پزشک نسبت به آسیب هایی که بر مصدوم وارد میکند تا او را مداوا کند
نظریه عدم ضمان جانی و پزشک
نظریه ضمان
وجه ضمان جانی :
استفاده از قاعده تسبیب که در فقه و قانون مجازات اسلامی مصوب 1392 ماده 492 آمده است.
تحلیلی پیرامون قاعده تسبیب
محقق نایینی :
قبول قاعده تسبیب مستلزم فقه جدید است
مخالفت برخی فقها با این سخن
وجود دو مانع برای جریان قاعده تسبیب در مقام :

پیدا کردن نمونه برای مرگ مغزی در کلام فقهای گذشته با عنوان "لو جنی علی شخص فجعله فی حکم المذبوح"
بیان آرا در خصوص جنایت بر مبتلا به مرگ مغزی
جنایت عمدی است
در صورت انتفای احتمال برگشت، قطع عضو اشکال ندارد
اگر حفظ جان شخصی متوقف باشد، جایز است
با اذن خود او یا فقیه جامع الشرایط جایز است و الا دیه گرفته میشود و در راه خیر او مصرف میگردد
نقد این آرا
ادله اقوال
دلیل قول عمد انگاری :
استصحاب
اصل احتیاط در دما
اطلاق دلیل مثل من قتل نفسا بغیر نفس
دلیل قول به انکار عمد :
قاعده درء
احتیاط در دما