توجیه کار شارع در صوم مستحاضه - توجیه کار شارع در اجازه فضولی بنا بر کشف.
خلاصه کلام:
1. جریان کثیری از امور جاری در تکوین در اعتبار و تشریع؛ و خفیف الموونة بودن اعتبار اتساع در جعل یا اختلاف در زمان ما به الاعتبار با معتبر
2. اصطلاح شرط متاخر و اولی اعراض از کاربست آن است
3. موارد واقع شده در شریعت توجیه روان دارد.
4. نزاع عمیق نیست و استعمال یا پرهیز از این مصطلحات چیزی را عوض نمی کند.
تقسیمات و اقسام واجب
1. تقسیم به مطلق و مشروط (کلام صاحب کفایه و نقد آن)

2. عدم لزوم وحدت زمانی ما به الاعتبار یا معتبر
3. موارد وقوع شرط متاخر یا تقدم مسبب بر سبب امور ذیل است:
در مثل غسل جمعه می توان گفت: شارع توسعه در جعل داده - هیچ قاعده ای منخرم نشده و هیچ شرط متاخر یا تقدم مسبب بر سبب رخ نداده است.
در زکات فطره نیز همی گونه. نیت اقراض هم لازم نیست
در صوم مستحاضه آن چه هست معتبره علی بن مهزیار است با این عبارت... . در این جا نیز هیچ خرق قاعده ای رخ نداده است.
در اجاره فضولی...

درس اخلاق: الا اخبرکم بالفقیه حق الفقیه - من لم یرخص الناس فی معاصی الله... و لم یدع القرآن رغبة عنه الی ما سواه
جریان تمسک به قرآن و اخبار و مدیریت رابطه این دو و عقل از ظرائف امور است.
مدیریت با ملاحظه هر دو و البته اشراف بر تراث روایی به علاوه مجال دادن به عقل مفسِّر
تحقیق در مساله:
1. اختیار تحلیل سلیقه ای و دل بخواهی نیست. لزوم ملاحظه واقع و محیط عقلاء و... .
2. زمان اعتبار و معتبر می تواند متعدد باشد.

1. اشکال شیخ انصاری و ردّ کلام صاحب جواهر - لازم نیست که مانع حتما امر وجودی باشد - نقد کلام اشکال شیخ و تأیید صاحب جواهر.
نتیجه نقد راه حل اول
راه حل دوم در ارجاع شرط متاخر به شرط مقارن
کلام شیخ انصاری و نقد آن.
داوری پیرامون مساله متوقف بر اقتضائات واقع - ارتکازات حاکم بر محیط تقنین است و ادله باید با توجه به این امور تفسیر شود.