فقه العروة- اجتهاد، تقلید، مرجعیت و زعامت (1402-1403) - جلسه
بیان سید حکیم: اثبات انحصار راه جواز احتیاط به اجتهاد یا تقلید - اگر از راه عقل پیش رود اجتهاد است و اگر عقلش نظر به جواز اکتفا به نظر غیر دهد،تقلید نیز اضافه میشود.
بیان سید خویی: چون راه احتیاط دفع ضرر محتمل است دو راه بیش باقی نمیماند: اجتهاد یا تقلید و در واقع فقط اجتهاد تنها راه است.
نقد بیان علمین: استفاده از عقل و دفع ضرر محتمل اجتهاد اصطلاحی نیست. به علاوه عقل قطعا طریق تقلید را میپذیرد و وجهی برای تردید مستفاد از کلام سید حکیم نیست.
فقره دوم مساله 5: لان المسالة خلافیة
بیانات مختلف در اشکال بر این فقره - دو اشکال از سید حکیم.
نقول: این جمله علت سلب است یا علت ایجاب یا هر دو؟
دفاع از این علت و نقد فرمایش سید حکیم.
فقه العروة- اجتهاد، تقلید، مرجعیت و زعامت (1402-1403) - جلسه
مساله 5: فی مسالة جواز الاحتیاط یلزم ان یکون مجتهداً او مقلداً؛لان المسالة خلافیة
1. مساله ناظر به فرض امکان اجتهاد و تقلید است؛ هر چند فقره اول آن مطلق مینماید.
2. فقره اول مساله دال بر انحصار طرق تمسک به احتیاط به اجتهاد و تقلید است و احتیاط راه اثبات احتیاط نیست. این که احتیاط راه اثبات احتیاط نیست صحیح است لکن انحصار صحیح نیست زیرا قطع و اطمینان میتواند مستند گرایش به احتیاط باشد و بر قطع و اطمینان اجتهاد صدق نمیکند.
یلزم: لزوم عقلی است و از آن حکم شرعی بیرون نمیآید.
فقه العروة- اجتهاد، تقلید، مرجعیت و زعامت (1402-1403) - جلسه
مساله 5 عروة: فی مسالة جواز الاحتیاط یلزم ان یکون مجتهداً او مقلداً لان المسالة خلافیة.
1. احتیاطی نبودن مساله احتیاط برای این است که هیچ پدیدهای برای خود موضوع نمیسازد.
2. لزوم، لزوم عقلی است.
فقه العروة- اجتهاد، تقلید، مرجعیت و زعامت (1402-1403) - جلسه
بیان احتیاط در قصر و اتمام با خواندن یک نماز 4 رکعتی بر دو پایه:
1. سلام از اجزای نماز نباشد و مخرج نماز باشد.
2. وقوع منافی بعد از تشهد اول و مخرج مضر به حال صلاة نباشد.
نقد این بیان با تشکیک در پایه های آن. قول به خروج از نماز به غیر سلام در ساهی و ناسی.
اقتراح نسبت به مساله سوم عروه: للاحتیاط صور....
مساله چهارم: الاقوی جواز الاحتیاط و لو کان مستلزما للتکرار و امکن الاجتهاد و التقلید.
ادعای اشکال: ناهمسویی این متن با آن چه سید ماتن در ثوبین مشتبهین میآید. آن جا احتیاط را قبول ندارد مگر در فرض جواب این اشکال - نقد این جواب و تثبیت اشکال اظهار نظر در مساله ثوبین مشتبهین.