وجه پنجم برای اثبات اخص بودن موضوع له در مشتق
1. وضع امر مضبوطی از اول نیست.طبیعی و تدریجی است
2. قاعدتا ابتدا واضع،مبدأ دیده،تلبس دیده و برای متلبس لفظ را وضع کرده بدون توجه به انقضا
3. اگر اجازه در منقضی داده به اعتبار ما کان بوده است پس قول به اختصاص مطابق اصل است و غیر آن دلیل می‌خواهد.
وجوه دیگری نیز گفته شده که از آن می‌گذریم.
نقد وجوه گذشته: تحلیل وجوه گذشته از جهت ماهیت و تعداد.
در واقع به یک وجه باز می‌گردد لکن شروع آن و منشأ احساسی شخص می‌تواند متفاوت باشد.

اشکال بر وجه چهارم محقق نایینی از محقق خویی
1. جامع اتصاف ذات به مبدأ اعم از منقضی و متلبس
2. جامع عنوانی و انتزاعی
دفاع از وجه چهارم محقق نایینی از محقق روحانی با چند مقدمه:
1. معانی حرفی از سنخ وجود است نه مفهوم
2. هر معنا مغایر دیگری است لتغایر الوجودین
3. نسبت مبدأ به ذات در حال تلبس با نسبت مبدأ به ذات در حال انقضاء متفاوت است.
4. وضع للاعم جامع می‌خواهد که در این جا وجود ندارد.
پس برای خصوص متلبس وضع شده است.
ردّ این دفاع به منع مقدمه چهارم است که وضع للاعم با تصور اعم به نحو مجموع نیز میسّر است.به علاوه مقدمه اول هم مشکل دارد.

درس اخلاق: نیاز به تربیت و تعلیم از سوی استاد
امام صادق علیه السلام: العامل علی غیر بصیرة کالسائر علی غیر الطریق.
امام جواد علیه السلام: المومن یحتاج الی ثلاث خصال؛ توفیق من الله و واعظ من نفسه و قبول ممن ینصحه.
همه کشیشی و همه مفسری و همه فقیهی در مسیحیت و اسلام: در مسیحیت از اواخر قرن 15 و قرن 16 توسط مارتین لوتر و ژان کالون اما در اسلام از زمان آخوندزاده و بعدی ها تا دوران معاصر.
دلیل چهارم اخصی ها(محقق نایینی و تابعان): تصور جامع بنابر قول به اعم میسّر نیست چون مشتق زمان ندارد.
ردّ آن توسط مححق خویی: جامع واقعی تصور دارد و آن اتصاف ذات بالمبدأ است.

دفاع محقق خراسانی از وجوه ثلاثه برای اثبات مدعای خود.
دفاع از اشکال بر وجه سوم.
اشکال: ارتکاز تضاد به دلیل انسباق از اطلاق است و برخاسته از اشتراط نیست.
جواب: ارتکاز تضاد به دلیل انسباق نیست،زیرا استعمال در موارد انقضاء اگر اکثر نباشد، کمتر نیست!
اشکال: پس اکثراً مجاز است و این با حکمت وضع نمی‌سازد.
جواب: این مطلب صرف استبعاد غیر مضر است. به علاوه این اشکال وقتی وارد بود که در انقضا به لحاظ حال تلبس نباشد در حالی که به لحاظ حال تلبس کاملا میّسر است.
فرقی نیست بین متعدی و لازم- وبین تلبس ذات به مبدأ و ضد عدم. تفاصیل وارده صحیح نیست.