header

فقه هنر (1400-1401) - جلسه 13

تعینات هنری - غنا و موسیقی

ادامه گزارش از مکاسب شیخ در بحث از غنا
شیخ انصاری در عناصر شماری لهو به دو عنصر اشاره میکند و میفرماید :
ان اللهو یتحقق بامرین (احد امرین)
1. قصد تلهی هرچند نزد مستمعین لهو نباشد
2. لهو بودن نزد مستمعین هرچند خواننده قصد لهو نداشته باشد
وی مرجع در مفهوم شناسی لهو را عرف عام میداند و حاکم به تحقق لهو در خارج را وجدان (یافتن) خود شخص میداند.
ایشان اشاره میکند که برخی مخالفت ها با اصل حرمت غنا یا با تحقق آن در برخی از موارد یا با حرمت آن در بعضی از موارد شده است. (به تفاوت این سه توجه شود)

فقه هنر (1400-1401) - جلسه 12

فقه غنا و موسیقی
تفاوت غنا و موسیقی
غنا به معنای آواز خوانی و موسیقی به معنای نواختن آلات است.
گزارشی از مکاسب شیخ انصاری از غنا
موقعیت فقهی حرمت غنا :
لا خلاف فی حرمته فی الجملة
موقعیت شرعی غنا
اشاره به روایات وارد در ذیل آیات قرآنی
اشکال بر استدلال بر این روایات از طرف شیخ :
غنا از جنس صوت است و این روایات، غنا از جنس صوت را ثابت نمیکند.
پاسخ شیخ به این اشکال و استنتاج حرمت غنا از جنس صوت
داده های لغت راجع به تفسیر غنا
نقد نظر شیخ

فقه هنر (1400-1401) - جلسه 11

فلسفه فقه هنر

ادامه گفتگو از کارکرد گرایی و اسم گرایی
بدون تردید وقتی حکمی به موضوعی تعلق میگیرد، این موضوع، موضوعیت دارد؛ و خروج از این عنوان به هر دلیلی نیازمند اقامه دلیل است.
لکن نمی توان همیشه به این اصل وفادار ماند. در مواردی با کمک قرائن باید اصالة الموضوعیة را کنار گذاشت؛ و اینجاست که کارکرد گرایی و شبه آن مطرح میشود.
نقد نگاه محقق خویی در اسم گرایی ناموجه در مسائلی چند و ارائه نظر تحقیق در اینباره

فقه هنر (1400-1401) - جلسه 10

فلسفه فقه هنر

توضیح کارکرد گرایی و اسم گرایی
وجود نشانه هایی از هردو در نصوص دینی و فقه (آرای فقیهان)
اسم گرایی و کارکرد گرایی به عنوان دو روش اجتهاد جدا از هم که هرکدام طرفدارانی داشته باشد نیست.
بلکه رگه هایی از هردو رفتار گاه در اجتهاد یک فقیه دیده میشود.
شیخ انصاری، محقق خراسانی و محقق نایینی با اشاراتی که دارند وارد این بحث شده اند.
شیخ انصاری عروض عوارض بر موضوعات احکام را از سه حال خارج نمیداند :
1. موردی که اگرچه باعث تغییر نام میشود ولی عرف عروض را مانع اجرای حکم بر پدیده ای که نام جدید دارد نمیبیند.
2. مورد دوم حکم را جاری میکند در موضوع جدید لکن به کمک استصحاب
3. مورد سوم که از استصحاب نیز کاری برنمی‌آید.
آنچه در کل از رفتار فقها استفاده میشود اصالت اسم گرایی است.