1. در دلالت جمل خبریه بر وجوب-بعد این که معلوم شد به قصد حکایت نیامده- دو نظر وجود دارد: محقق خراسانی آن را ظاهر در وجوب می‌داند یا لااقل (اگر ظهور نباشد) با کمک گرفتن از مقدمات حکمت موجب می‌شود که دلالت بر وجوب متعین کند.
و وجه آن شدت مناسبت اخبار با وجوب است و بقیه محتملات بیان و نصب قرینه می‌طلبد. البته مثل صاحب مستند(محقق نراقی) دلالت بر وجوب را انکار کرده است.
تنبیه: در آن چه در بحث اول گفته شد که جمل خبریه دالّ بر وجوب است فرقی نمی‌کند که معنای جمله خبریه مستقل در طلب باشد یا طلب داعی باشد(درر الفوائد:حاج شیخ)

آن چه برای فهمنده نص مهم است استعمالات شارع و مبینان شریعت است.
کلام محقق بروجردی در مساله: تقسیم صیغ در روایات به حکم حکمومی و بیان احکام الاهی: قسم اول ظهور در وجوب دارد لکن نادر است.قسم دوم ارشاد به حکم الاهی است و تابع مرشد الیه است قهراً نمی‌توان از آن ها استنتاج وجوب کرد.
نقد کلام محقق بروجردی: 1. آیا خود شما ملتزم هستید؟ خیر
2. حجت معصوم علیه السلام وقتی به عنوان مبیّن شریعت بیان دارد لسان الله حساب می‌شود و حکم بیان الاهی را دارد. پس حمل بر وجوب مانعی ندارد.

ما یظهر عند نهایة الشوط - رأی اول مطبوع و قابل قبول است در برخی موارد نه همه موارد.آن جا که معنا واقعاً واحد است حقیقی است و داعی امری خارج از معنا است و معنای حقیقی را می‌توان اراده کرد.
اما در برخی موارد مثل استعمال صیغه در تعجیز و تهدید پیاده نمی‌شود به این که گفته شود صیغه در این موارد «لانشاء الطلب حقیقة» هست لکن به داعی کذا اصلاً انشاء طلب نیست بلکه ظاهر صیغه اظهار طلب است لکن طلبی در کار نیست.
پس در این موارد نظر دوم صحیح باشد هر چند نظر سوم مطلاقا قابل قبول نیست.فتأمل.
1-2-2. مفاد صیغه: ان الصیغة حقیقیة فی الوجوب - اقوال - لایبعد کونها حقیقیة فی الوجوب به دلیل: 1. تبادر

در تفکیک معنا از داعی سه نظر وجود دارد:
1. نظر محقق خراسانی و غیره که معنا واحد است(معنای حقیقی) مجاز وجود ندارد و دواعی مختلف است.کلام محقق مظفر در مساله - تحلیل مرحوم مظفر این است که خلط بین مفهوم و مصداق شده است. مفهوم واحد است و مصداق متعدد است.مفهوم صیغه به حمل اولی انشاء طلب است و به حمل شایع تهدید و غیره است.
2. معنای حقیقی واحد است و دواعی معنای مجازی است.صیغه امر برای انشای طلب به داعی بعث است. انشای طلب در معنای مجازی نیز هست. معنای حقیقی واحد و معنای مجازی متعدد است.
3. معنای حقیقی واحد و دواعی هر کدام معنا مجازی است و قدر مشترکی بین معنای حقیقی و مجازی نیست.پس همزه برای تهدید یا تعجیز می‌آید و در آن انشای طلب لحاظ نشده است.
داوری نظر اول،اندیشه‌ای برقرار و مطبوع است لکن گاه به مشکل بر می‌خورد.
و حلّ مشکل به این است که دو مذهب اول را بپذیریم به تفاوت موارد.