مقدمه اصول فقه (1402-1403) - جلسه
معانی شمرده شده برای صیغهی امر تا 24 معنا
محقق خراسانی: یا معنا انشاء الطلب بدواعی مختلف است و یا انشاء الطلب بداعی بعث معنای حقیقی است و بقیه معنای مجازی است.
سایر صیغ انشایی نیز چنین است به این صورت که دواعی در این صیغ متعدد و مختلف است با حفظ معنا.
بنابراین این صیغ در کلام خداوند وقتی به کار میرود معنای خود را دارد.
فان المستحیل انما هو الحقیقی منه لا الانشایی الایقاعی و آن چه هست دومی است نه اولی.
نقد و تحلیل کلام محقق خراسانی مبنای مورد تاکید ما در کتاب سلسبیل مبنای اساطین فن چون ابن هشام است.
مقدمه اصول فقه (1402-1403) - جلسه
در جمل خبریه حکایت و کشف است و در جمل انشایی ایجاد است.
استناد این تفاوت به وضع از سوی محقق ایروانی - فصل دوم از مقصد اول گفتگو از صیغه امر - طرح 9 مبحث از صیغهی امر جای خالی برخی مباحث مثل تعیین مخاطب صیغه در واجبات نظامیه.
1.2. معانی صیغة الامر و دواعی استعمالاتها.
مقدمه اصول فقه (1402-1403) - جلسه
شرح حدیث السعید سعید
بیان نکات روشی کلی دراینباره
مدلول جمله خبریه
دال بر ثبوت نسبت یا نفی آن در نفس الامر (خارج یا ذهن)
مدلول حمل انشایی
ایجاد معنادر نفس الامر که منشا اعتباری است که گاه دارای آثار است
البته گاه به دلالت التزام دال بر ثبوت یا نفی پدیده هم هست
رد بر کلام محقق خراسانی
1. در مثل الانسان نوع / الدور محال / موضوع نه در خارج مفروض است و نه در ذهن زیرا در خارج وجود ندارد و در ذهن محال نیست / کلام محقق خویی در اینباره
مفهوم و معنای تصوری واژه ها نیز همین است
"صورت شخص معین عند وحوده و عدم"
حل عویصه الدور محال نیز با همین بیان
مقدمه اصول فقه (1402-1403) - جلسه
ثمره اختلاف در منشأ اخذ وجوب از ماده امر و صیغه امر
اشاره به 5 مبنا در این باره - ثمره این اختلاف در مثل «اغتسل للجمعة و الجنابة» و در مثل« اغتسل للجمعة» و اغتسل للجنابة» - ثمره اختلاف در ماده نیز به وزان صیغه است.
تحقیق در مساله: مهم استعمالات شرعی است نه وضع لغت و عرف عرب - هر چند حمل بر وجوب موجّه مینماید.
4.1.1. در طلب و اراده و معنای امر
محقق خراسانی: معنای امر طلب است
آیا طلب و اراده یکی میباشد؟ بحث از جبر و تفویض
طلب و اراده هر کدام 2 قسم دارد: حقیقی نفسانی و انشایی
منصرف از طلب انشایی آن و منصرف از اراده نفسانی آن است.