تفسیر ارحمن الرحیم - رابطه رحیمیت خداوند متعال با عدل و حکمت و مساله خلود.
پاسخ ها به مساله خلود شروع از مقدمات واضح تا مورد اختلاف ها.
نظریات در مورد خلود:
1. چون نیت ادامه کفر داشته اند پس در عذاب مخلّد هستند. دلالت برخی روایات بر این بیان.
2. تناسب کمی بین زمان جرم و زمان جریمه لازم نیست.
3. عذاب پس از چندی عذب می‌شود و سنخیت بین عذاب و معذّب برقرار می‌شود.
4. خلود به معنای زمان طولانی است.
5. این ها نیست بلکه باید عذاب را لازم طبیعی و نه قراردادی اعمالِ افراد دانست.

چند پرسش و پاسخ:
1. فرق الرحمن و الرحیم. حدیث امام صادق علیه السلام: الرحمن اسم خاص بصفة عامة و الرحیم اسم عام بصفة خاصة.
در المیزان آمده: رحمان صیغه مبالغه و دال بر کثرت است و رحیم صفة مشبهه و دال بر بقاء است. لذا مناسب است رحمان دلالت کند بر رحمت کثیر که بر مومن و کافر افاضه می‌شود، و رحیم بر نعمت دائم که بر مومن فرو می‌ریزد.
به نظر می‌رسد: مرحوم طباطبائی ثبوت در صفة مشبهه را به معنای دوام گرفته است که اشتباه است. چنان که رحمان را جازمانه صیغه مبالغه گرفته، در حالی که این نظر قطعی نیست.
به علاوه مساهمه ای که نسبت به رحمان و رحیم صورت گرفته گاه خلاف برخی نصوص به نظر می‌رسد.
نصوصی مانند: الملک یومئذ الحق للرحمن و کان یوماً علی الکافرین عسیراً.(26 فرقان)
یا رحمان الدنیا و الآخرة و رحیمهما(امام سجاد علیه السلام)
اصولا خداوند برای همگان در همه جا و همه زمان ها رحمت است.فتامل
2. رحمت از انفعال و تاثر صاحب رحمت حکایت می‌کند و این فرآیند در خداوند نیست، پس باید رحمت را در خداوند به حقیقت نهایی اش که افاضه و اعطاء به غیر است، تفسیر شود. در دیگر صفات هم باید نسبت به خداوند بومی سازی صورت گیرد.
3. محدوده رحمانیت و رحیمیت خداوند و اتباط این دو وصف با حکمت و عدالت الهی و مساله خلود.....

در مورد رحمان اختلاف است برخی آن را عَلَم می‌دانند و قاعدتا «ال» داخل بر آن را زاید فرض می‌کنند. و برخی وصف مشتق از صیغه مبالغه یا اسم فاعل البته با حفظ مبالغه در ساختار آن.
الف و لام هم موصوله است، چنان که روایتی در این زمینه دلالت دارد: فقولوا عند افتتاح کل امر صغیر او عظیم بسم الله الرحمن الرحیم ای استعین علی هذا الامر بالله الذی لاتستحق العبادة لغیره المغیث اذا استغیث المجیب اذا دعی الرحمن الذی یرحم یبسط الرزق علینا الرحیم بنا فی ادیاننا و دنیانا و آخرتنا.
تفاوت رحیم و رحمان - امام صادق علیه السلام: الرحمان اسم خاص بصفة عامة و الرحیم اسم عام بصفة خاصة.

برخی روایات در مورد لفظ«الله»
1. «استولی علی ما دقّ و جل» از امام کاظم علیه السلام
2. حدیث امام صادق علیه السلام هو شیء خالق الاشیاء و صانعها....
3. بالله الذی لا تحقّ العبادة الّا له.
4. امام عسکری علیه السلام: هو الذی یتالّه الیه عندالحوائج.....
5. امام صادق علیه السلام: الالف الاء الله و اللام الزام الله قلت فالهاء قال: هو ان لمن خالف محمداً.
نعمت حکایت از صنع است - خالق مستحق بندگی است - شریعت دارد الزام می‌نماید و خوار می‌کند. پس این حدیث تطبیق بر نعمت دارد.
لایه‌ای از معنای الله حمل کرد - این که لفظ الله علم است پایه ندارد - این واژه به ذات متجلی اشاره دارد.