خلاصه آن چه از بحث مشتق گذشت:
1. وضع مشتق برای خصوص متلبس به مبدأ است.
2. اثبات وضع لازم نیست مهم استعمالات شارع است که زمان شک نیز به کار آید.
3. به اختلاف مبادی و انقضا و تلبس در مشتق نیز باید توجه شود.
4. تقلیل اختلاف یا رفع آن از اصل!
الامور التی تصدی المحقق الخراسانی البحث عنها در ختم گفتگو از مشتق.

1.قاعده جب ناظر به تکوین نیست،چون نفس اسلام آوردن چیزی از فرد کم یا زیاد نمی‌کند. و امامت چیز سهلی نیست که به هر کس به محض مسلمان شدن برسد.
آیه نیز لاینال دارد نه لاننیل. به ویژه اگر شخص به قبیحی چون عبادت وثن آلوده شود.
2.اموری که قبح آن مسلم است و عقل آن را درک می‌کند از حوزه قاعده خارج است؛ چه قبیح مربوط به عضو باشد یا جوانح.
و اگر موردی دال بر شمول بود باید توجه شود به مثل:1. آن زمان قبیح نبوده 2. رمی به ضعف سند 3. حکم سلطانی و عفو سلطانی بوده است.
بیانی نیز برخی دارند در راستای ادعای فوق.که سوال ابراهیم از کافر مسلمان شده بود نه کافر نامسلمان شده؛ زیرا به او فرمودند:لا تخاطبنی فی الذین ظلموا...

اصل در قاعده جَبّ روایت نبوی و ولوی مشهور است - به اضافه توبه و هجرت - سند روایت(یا روایات) ضعیف و مشهور و مورد استناد است - سه نظر (بلکه بیشتر) در جبر ضعف سند روایات

نقد اندیشه محقق نایینی در ارتباط با حقیقیه دانستن قضایای شرعیه - دلیل محقق نایینی و نقد آن - قضایای شرعیه و مثل«لاینال» قضیه خارجیه است که با آینده منافات ندارد. البته محقق نایینی طبق اصطلاح خود سخن گفته است.اشکال دوم بر کلام محقق نایینی - اشکال بر سخن مرحوم بادکوبه‌ای: سوال جناب ابراهیم علیه السلام از صغری بود نه کبری. جواب: فرمایش خداوند هر دو جهت را روشن نموده است.
قاعده جَبّ: نسبت طرح قاعده از فخر رازی لکن این نسبت تمام نیست لکن قابل گفتگو است.